Bunker CS A5 Remouchamps

Dit is bunker CS A5 gelegen in de sector Comblain-Sougné.

Echter deze bunker maakt geen deel uit van van de 1e verdedigingslinie van de stad Luik, la Position Fortifiée de Liège 1 (PFL 1), maar van de Ardennen Linie, sector van de Liènne (zijrivier van de Ambléve) en is een vooruitgeschoven positie aan de Ambléve van deze sector. De vooruitgeschoven positie (Position Avancée, PA) van de Liènne bestond uit 5 bunkers, waaronder deze. Deze linie en die van de sector Comblain-Sougné liepen in elkaar over.

Het is dan ook een typische kleine bunker die in de andere vooruitgeschoven posities als bijvoorbeeld Stavelot, Hockai of Henri-Chapelle gevonden wordt.

De bunkers zijn gebouwd begin jaren dertig. De muren van een bunker van een PA waren 60 cm, de achterzijde was 40 cm en het plafond was 50 cm dik, en van gewapend beton. Deze kleine bunkers moesten de inslag van een granaat van 77 mm kunnen weerstaan. Deze bunkers hadden in tegenstelling tot de grotere liniebunkers maar één toegangsdeur.

Binnen is het affuit waarop de mitrailleur van links naar rechts bewogen kon worden nog aanwezig. Het metalen luikje (foto 3) gaf toegang tot de granaatgoot voor nabijheidsverdediging. Men kon via deze goot een handgranaat naar buiten laten vallen. Deze viel dan via een opening aan de onderzijde van de bunker naar buiten.

De twee ronde gaten boven de geschutsopening dienen voor ventilatie. Te bedenken valt dat bij het afvuren van een machinegeweer veel rookgassen vrijkomen die giftig zijn voor de soldaten in de bunker.

De haken aan de muur waren om uitrusting aan op te hangen. De plankdragers waren bedoelt om materialen weg te zetten zodat men er niet over kon struikelen. Te bedenken valt dat deze (en de meeste bunkers) niet waren aangesloten op het electriciteitsnet. Er kon een stormlamp aan het plafond, aan daarvoor speciaal aangebrachte haak, worden opgehangen. Meer verlichting was er niet.

Buiten zijn nog diverse afrasteringpalen met het originele prikkeldraad uit de jaren dertig aanwezig die het militaire perceel afbakende. Zelfs de twee palen (foto 5) waarin het metalen toegangshek hing zijn nog aanwezig, alsmede de stenen treden naar het lager gelegen perceel. Al zijn die door de jaren heen voor een groot deel door grond bedekt geraakt. Toen de bunkers na de oorlog hun strategische waarde voor de verdediging van België verloren, is het metaal van de luiken en deur verkocht als schroot.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Ed Lewandowski
• Foto's: Ed Lewandowski
• -La Position Fortifiée de Liège, deel 1, Les abris de la position avancée, Coenen & Vernier.