V1 Feuerstellung 519 Lettele

Betonnen fundament van V1 lanceerplaats + waterput. Recent vrij gelegd en voorzien van bord waarop de historie van de lanceerbaan is te lezen. De V1 locatie wordt onderhouden door vrijwilligers van het Dorpsarchief Lettele.

De tekst op het bord luidt:

Lanceerplaats V1 Nr 519, 1944-1945

Algemeen
De V1 (Vergeltungswaffe) was destijds een zeer modern wapentuig, was ruim acht meter lang en had een totale breedte inclusief de vleugels van ruim vijf meter.
Vanaf deze plek werden de vliegende bommen gelanceerd door middel van een soort katapultinstallatie. Een pneumatisch kanon bracht de V1 langs een startbaan van ruim 46 meter met een helling van 6 graden in een vliegende baan. De snelheid van het vliegen was ongeveer twee honderd vijftig kilometer per uur bij de lancering. Vanaf 13 juni 1944 zetten de Duitsers hiermee vanaf de Kanaalkust in Noord-Frankrijk de aanval op Londen in. Door de oprukkende geallieerden werden de V1’s echter al op 5 september 1944 uitgeschakeld. Hierna begon op 16 december 1944 vanuit Nederland de beschieting met V1’s op de haven van het al bevrijde Antwerpen (het Ardennenoffensief).

Vervoer en montage
De V1’s werden per trein in onderdelen op het emplacement in Deventer aangevoerd, vervolgens overgeladen op vrachtwagens waarna ze s`nachts over door bomen goed gecamoufleerde wegen, zoals Holterweg, Bathmenseweg en Oerdijk naar de basis gebracht werden. Vanaf deze plek gezien stonden aan de overkant van de Oerdijk, waar nu de Soestwetering stroomt, enige houten keten waarin en waarbij de onderdelen gemonteerd werden. Hierna werden de V1’s via een rail (smalspoor) met mankracht naar de lanceerplaats geschoven.

Lancering
Vanaf deze plek werden in de periode van 16 december 1944 tot 29 maart 1945 ongeveer 400 V1`s afgeschoten. Op Witte Donderdag 29 maart 1945, s’avonds om 21.30 uur, elf dagen voor de bevrijding (maandag 9 april) van Lettele en Okkenbroek, hebben de Duitsers de baan opgeblazen; wie het verwrongen staal heeft opgeruimd is onbekend. De tien gezinnen die op bevel van de Duitse bezetter op zondagmorgen 5 november 1944, binnen 8 uur, hun boerderij of woonstee moesten verlaten konden hun min of meer gehavende eigendom weer betrekken. Toen pas werd duidelijk wat er in de vluchtrichting van de V1 in de nabije bossen was gebeurd.

Gevolgen
In het Oostermaet zijn, nu nog zichtbaar, talrijke kraters van V1’s die kort na de start neerstortten en ontploften, ook een nieuw zomerhuis aan de Bathmenseweg en een boerderij aan de Cröddendijk waren getroffen en totaal vernield.

Herdenking
Te Lettele nabij de kruising Oerdijk – Bathmenseweg bevindt zich het monument ter herdenking aan de bezetting periode. Het monument is opgebouwd uit resten fundatie van de voormalige V1 baan. De gebruikte blokken zijn destijds tijdens bosbouw werkzaamheden vrijgekomen.

De witte bollen die op de V1 lanceerplaats in Lettele te zien zijn, zijn onderdelen van een V1 raket. Deze bollen bevatten vloeibare lucht, die onder kracht lucht bij de kerosine in de straalmotor mengden. Zo ontstond een grotere voorstuwingskracht.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Dorpsarchief Lettele
• Foto's: Dorpsarchief Lettele