Militaire Begraafplaats Essel

Militaire begraafplaats van Essel

De begraafplaats staat in een dennenbos 2 km ten noordoosten van het dorp Essel. Het bos zelf was het toneel van zware gevechten tijdens de strijd waarbij de hier begraven soldaten stierven. De begraafplaats is bereikbaar via een pad op ongeveer 70 meter van de weg L190. Het bevat de graven van 114 soldaten die tussen 10 en 12 april 1945 zijn omgekomen tijdens de gevechten ter verdediging van twee bruggen over de rivier de Aller, een spoorbrug in het noorden van het bos en een verkeersbrug in het zuiden. 111 van de hier begraven soldaten stierven in de gevechten rond Essel en 3 in het gebied van Lindwedel, ongeveer 10 km ten zuidoosten van de begraafplaats. De soldaten die in dit gebied zijn gesneuveld, werden oorspronkelijk begraven in de buurt van het dorp Essel voordat ze in 1947 werden overgebracht naar de nieuw aangelegde bosbegraafplaats. De 3 soldaten van Lindwedel werden hier in 1964 verplaatst.

De hier begraven soldaten waren afkomstig van de 2. Marine-Infanterie-Division (Wehrmacht): voornamelijk de Marine-Füsilier-Bataillon 2 en Panzer-Grenadier Ausbildungs- und Ersatzbataillons 12. De divisie was pas op 2 april ingezet als onderdeel van „Armee Student" (omgedoopt tot „Armee Blummentritt" op 10 april) en gestuurd om de rivier de Aller te verdedigen. De eenheid was slecht voorbereid op gevechten, waarbij de zeetroepen slechts een paar weken basistraining voor landoorlogvoering kregen en bijna geen gevechtservaring hadden. Het waren ook meestal tieners. Van de 87 soldaten die op de begraafplaats begraven liggen en waarvan de geboortedata bekend zijn, waren er 4 16 jaar oud, 22 17 jaar oud, 12 18 jaar oud, 7 19 jaar oud en 10 20-21 jaar oud. Desalniettemin waren de troepen zeer gemotiveerd en goed gedisciplineerd en goed uitgerust met moderne wapens. Hoewel de artillerie van de eenheid nog niet was gearriveerd, waren er drie Tiger-tanks beschikbaar voor ondersteuning.

De bataljonscommandant, Korvettenkapitän Josef Gördes, zette zijn troepen in het dorp Essel en op de rechteroever van de Aller in om beide uiteinden van de bruggen veilig te stellen. De aanval van de 11th Armoured Division kwam echter niet zoals verwacht uit het westen, maar kwam in plaats daarvan uit het zuiden en dwong de Duitsers snel uit Essel en de rivier over. Met een breedte van 40 meter, snel stromend en half overstroomd, vormde de rivier de Aller een aanzienlijk obstakel, nog verergerd doordat de Duitsers beide bruggen opbliezen. Op de 11th1st Commando Brigade stak de ruïnes van de spoorbrug naar het noorden over en kon voet aan de grond krijgen op de oostelijke oever en naar het zuiden trekken door het dennenbos, maar zware Duitse tegenaanvallen vertraagden de voortgang. Pas met de bouw van een Baileybrug en een veerboot bij de verkeersbrug kon de 11th Armoured Division op de 12e met kracht oversteken. Gördes werd gedood terwijl hij midden op de kruising 'Alexanderplatz' (waar de K149 de L190 ontmoet) stond, door sommigen gezien als bewijs van zijn gebrek aan training, maar door sommigen aan Duitse zijde werd beweerd als een opzettelijke daad toen duidelijk was dat de slag werd verloren. In de strijd waren 79 Britse soldaten gedood en 10 Comet-tanks vernietigd.

Het hoofdmonument van de begraafplaats is een staande rots met het marinewapen en het opschrift ‘11-12.4.1945’ aan de achterzijde van de begraafplaats aan de zuidzijde. Een paar meter ervoor, tussen twee bomen, ligt een platte steen met een gebeeldhouwd anker en het opschrift „Den Toten im Osten" (De doden in het oosten). De graven van Essel zijn gemarkeerd door kruisen van rode zandsteen in drie rijen van 19, de meeste kruisen worden gedeeld door twee personen. Gördes, de bataljonscommandant, ligt begraven in graf 37. Op de kruizen staan de namen van de overledenen, hun geboortedatum en hun sterfdatum. 21 van de graven zijn gemarkeerd als Onbekend. De 3 soldaten van Lindwedel zijn samen begraven op gemarkeerd door een enkel stenen kruis in de zuidoostelijke hoek van de begraafplaats. Het informatiebord op de begraafplaats bevat de aanvullende details van rang en eenheid voor elke begrafenis, indien bekend.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Andrew William Pegler
• Foto's: Andrew William Pegler