Stolperstein Tweede Spoorstraat 1

Deze kleine messing plaquette (Stolperstein of Struikelsteen) herdenkt:

* Jan Stoffer Alberts, geb. 1904, verzetsstrijder, gearresteerd 9.9.1941, Harpel, omgekomen 3.5.1945, Lübecker Bocht.

Achtergrond

Jan Stoffer Alberts en Geessien Kampstra trouwden en verhuisden naar deze locatie aan de Tweede Spoorstraat (voorheen Friesestraatweg genoemd).

Jan was huisschilder en lid van de Nederlandse Communistische Partij (NCP). Hij werd veroordeeld voor het rekruteren van strijders tegen Franco in Spanje. Hij was betrokken bij de emigratiegroep Rote Hulp en werd leider van het NCP in Groningen. In het najaar van 1940 was hij betrokken bij de verspreiding van de (illegale) communistische krant Het Noorderlicht. Kort daarna werd hij de leider van de CPN in de stad en provincie Groningen.

Na de staking van februari 1941 verscheen het pamflet 'Aan het werkende volk van Groningen'. Jan, co-auteur, dook op verschillende plaatsen onder. Uiteindelijk werd hij op 9 september 1941 in het dorp Harpel gearresteerd en naar Groningen gebracht, vervolgens naar kamp Amersfort, gevolgd door Buchenwald, waar hij in april 1942 zijn broers ontmoette. Vervolgens werd hij naar het kamp Nazweiler gebracht en vervolgens naar Dachau. Een ander transport bracht hem op 22 oktober 1944 naar kamp Neuengamme – zijn vijfde concentratiekamp, dat hij ook wist te overleven.

Toen de nazi's het kamp Neuengamme ontruimden in april 1945 voor de komst van de geallieerden, werden duizenden gevangenen op de Cap Arcona gezet, een schip dat een overvol concentratiekamp werd zonder voedsel en zonder drinkwater. De Cap Arcona en verschillende andere drijvende concentratiekampen waren in het zicht verborgen tussen andere troepenschepen. Om te voorkomen dat de Duitsers per boot zouden ontsnappen, bombardeerden de Britten de schepen in de haven. Ongeveer 7.000 gevangenen in concentratiekampen werden gedood door brand, verdrinking of werden neergeschoten door Duitsers die op de kust stonden.

Vier dagen later ondertekenden de Duitsers een onvoorwaardelijke overgave van alle Duitse troepen aan de geallieerden.

Voor meer informatie en foto's over de Cap Arcona kunt u De Drijvende Concentratiekampen bezoeken.

"Stolpersteine" is een kunstproject in Europa van Gunter Demnig ter herdenking van slachtoffers van het Nationaal-Socialisme (nazisme). Stolpersteine (struikelstenen) zijn kleine, 10x10cm messing plaquettes geplaatst in de stoep voor de laatste vrijwillige residentie van (meestal Joodse) slachtoffers die zijn vermoord door de nazi's. Elke plaquette is gegraveerd met de naam van het slachtoffer, de geboortedatum en de plaats (meestal een concentratiekamp) en de datum van overlijden. Op deze manier geeft Gunter Demnig een individueel gedenkteken aan elk slachtoffer. Eén steen, één naam, één persoon. Hij citeert de Talmoed: "Een mens wordt alleen vergeten als zijn of haar naam wordt vergeten."