Oorlogsgraven Begraafplaats Bovensmilde

In Bovensmilde in Drenthe aan de Witterweg is een begraafplaats met 2 graven. 1 van een verzetsstrijder en 1 van een omgekomen SAS franse soldaat.

Jan Boer
Jan Boer werd geboren op 10 september 1913 in Bovensmilde. Zijn beroep was aardappelkweker. Tijdens de oorlog sloot hij zich aan bij de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten waarbinnen hij zich bezighield met illegale activiteiten gericht tegen de Duitse bezetter. Bij de familie Boer werd stiekem op zolder naar een Engelse zender geluisterd. Jan typte deze berichten over op papier en zorgde voor verspreiding binnen de gemeente Smilde. Er werd door de Duitse bezetter hard opgetreden tegen dit soort illegale activiteiten. Door loslippigheid van een voormalig lid van de verzetsgroep tegen een zwarthandelaar brak er een donkere tijd aan. De zwarthandelaar sprak met de Duitsers af dat hij zou worden vrijgelaten als hij de namen van verzetsleden zou noemen. Jan had al eerder onraad geroken en was tot de conclusie gekomen dat het voor hem niet meer veilig was om thuis te blijven wonen. Hij dook daarom onder op een boerderij in Schoonoord. In 1942 wordt Jan echter opgepakt tijdens een razzia en belandt via Assen en Scheveningen in Dachau. Jan wordt ingezet als dwangarbeider. Het kamp wordt eind april 1945 bevrijd door de geallieerden. De geallieerden waren dusdanig geshockeerd door de slechte omstandigheden in Dachau dat de kampbewakers ter plaatse werden geëxecuteerd. Na 2,5 jaar gevangenschap maakte Jan sterk verzwakt de bevrijding mee. De geallieerden vervoeren hem per vliegtuig naar Nederland. Echter is zijn gezondheid dusdanig slecht dat hij het voedsel dat hem wordt toegediend niet meer verdraagt. Op 19 juni 1945 overlijdt hij in Maastricht. Op 25 juni 1945 wordt hij begraven op de gemeentelijke begraafplaats in Bovensmilde. De naam van Jan Boer komt voor op de erelijst gevallenen 1940-1945.

Gabriel de Sablet
In de nacht van 7 op 8 april 1945 sprong Gabriel de Sablet met een valscherm uit een vliegtuig om deel te nemen aan operatie Amherst. Operatie Amherst was de codenaam van de geallieerden voor een operatie die bedoeld was als voorbereiding van de aanval van de Canadezen op de stad Groningen.
Luitenant de Sablet sprong samen met zijn "stick" (een groep parachutisten van de SAS) waarbij het de bedoeling was dat hij zou landen in de gemeente Norg. Sablet sprong die nacht als eerste maar raakte verstrikt in zijn parachute en landde in een diepe veensloot in de gemeente Smilde. Hier kwam hij door verdrinking om het leven. De volgende ochtend werd zijn levenloze lichaam gevonden. Op last van de Duitse bezetters moest zijn lichaam daar op de wal blijven liggen en mocht niet begraven worden. Een verzetsgroep gaf geen gehoor aan deze Duitse verordening en begroef het lichaam later stiekem. De rest van de "stick" van Sablet landde gelukkig wel in de gemeente Norg en leverde een grote bijdrage aan de bevrijding van het noorden van ons land. In 1951 werd de Sablet onderscheiden met het bronzen kruis.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Oranje Feest Vereniging Bovensmilde
• Foto's: Matthijs ten Napel