Stolpersteine Markveien 28

Deze kleine messing plaquettes (Stolpersteine of struikelstenen) herdenken:

* Samuel Dabrosin, geb. 1897, gedeporteerd 1942, Auschwitz, vermoord 16.2.1943.
* Lina Dabrosin geb. Kirbel 1891, gedeporteerd 1942, Auschwitz, vermoord 1.12.1942.
* Adolf Kraast, born 1890, born 1890, gedeporteerd 1942, Auschwitz, vermoord 1.12.1942.

Achtergrond
Samuel Dabrosin, een houtsnijder treskjaerer en schilder, en Lina Kirbel trouwden in 1910. Het is niet duidelijk waar ze elkaar ontmoetten of waar ze trouwden, maar ze verhuisde in 1910 naar Oslo. Hun drie kinderen werden allemaal geboren in Oslo - Aron (1913), Jakob ("Jake" 1915), en Rosa (1921). Ze woonden op de 3e verdieping van het vier verdiepingen tellende flatgebouw hier aan Markveien 28. Samuel maakte het marktwerk voor de kast voor de Thora in de oude synagoge; delen van dat werk zijn nu te zien in het Joods Museum van Oslo. Op 26 oktober 1942 werd Samuel gearresteerd en 2 dagen vastgehouden in de Bredveit-gevangenis/concentratiekamp in Oslo, totdat hij naar het werkkamp Berg werd gebracht.

Adolf Kraast was schilder en brandweerman. Hij en Rakel Lea Meirowsky trouwden en kregen twee dochters - Nora Ida (b. 1923) en Bertha (1925). Het gezin woonde in een appartement op de eerste verdieping. Geen andere informatie werd gevonden tot zijn arrestatie op 26 oktober 1942.

Als onderdeel van een poging om Joden uit Noorwegen te verwijderen, werden Samuel en Lina Dabrosin en Adolf Kraast op 26 november 1942 op de SS Danau naar Polen gedeporteerd. Het schip meerde op 30 november aan in Stettin en de "passagiers" werden op een trein naar Auschwitz gezet. Selectie bij aankomst was 186 personen voor slavenarbeid en 346 voor de gaskamers. Samuel Dabrosin werd geselecteerd voor werk in het buitenkamp Birkenau; hij overleefde tot februari 1943. Lina Dabrosin en Adolph Kraast werden bij aankomst in Auschwitz vermoord.

De drie Dabrosin-kinderen en Rakel Lea Kraast en de twee Kraast-dochters zijn allemaal naar Zweden gevlucht.

"Stolpersteine" is een kunstproject in Europa van Gunter Demnig ter herdenking van slachtoffers van het Nationaal-Socialisme (nazisme). Stolpersteine (struikelstenen) zijn kleine, 10x10cm messing plaquettes geplaatst in de stoep voor de laatste vrijwillige residentie van (meestal Joodse) slachtoffers die zijn vermoord door de nazi's. Elke plaquette is gegraveerd met de naam van het slachtoffer, de geboortedatum en de plaats (meestal een concentratiekamp) en de datum van overlijden. Op deze manier geeft Gunter Demnig een individueel gedenkteken aan elk slachtoffer. Eén steen, één naam, één persoon. Hij citeert de Talmoed: "Een mens wordt alleen vergeten als zijn of haar naam wordt vergeten."

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Anne Palmer
• Foto's: MIgracionTOtal
• Dagsavisen: story about Dabrosins (in Norwegian)
• Haaretz.com: Deportations from Oslo, 26 November 1942
• Oslo Byleksikon: Markveien
• VareFalne: Lina Dabrosin
• Stolpersteine.eu