Stolpersteine Karthaus 2

Deze Stolpersteine, bij het stadhuis van Xanten, herdenken drie zusters van Xanten:
* Bernhardine Liebmann geb. Passmann 1881, gedeporteerd 11 december 1941, vermoord in Riga.
* Bernhardine Glaser geb. Passmann 1881, gedeporteerd, vermoord in Auschwitz.
* Elsa Brogholter geb. Passmann 1883, gedeporteerd, vermoord in Auschwitz.

Bernhardine Passmann, geboren op 3 januari 1881, trouwde met Alfred Liebmann. Samen runden ze een lederwarenwinkel in het Marxloh-gedeelte van Duisberg, Duitsland. De winkel werd volledig verwoest tijdens Reichspogromnacht (9-10 november 1938); Alfred werd gearresteerd en een tijdje vastgehouden. Daarna werden ze allebei overgebracht naar een Judenhaus aan de Hagedornstraße 32. Op 11 december 1942 werden ze naar Riga gedeporteerd, waar sporen van hen verloren gingen. Ze werden in 1945 dood verklaard. Stolpersteine ​​voor beide werd geïnstalleerd op Hagedornstraße 32, Duisberg.

Bernhardine Passmann, geboren op 9 juni 1881, huwde Isaac Glaser in 1902. Ze vierden hun 25-jarig jubileum in 1927. Ze woonden in Nijmegen, Nederland, met het gezin van haar zus Elsa. Bernhardine en Isaac hadden vier kinderen; een stierf in 1929; de andere drie zijn allemaal vermoord in de Holocaust: Jonas in Centraal-Europa, Rosette in Auschwitz en Alfred in Sobibor.

Elsa Passmann, geboren 1883, huwde Nathan Brogholter in 1919 in Nijmegen, Nederland. Er werden geen kinderen genoemd. Ze woonden samen met Bernhardine, Isaac en Rosette Glaser in Nijmegen. Nathan Brogholter stierf in oktober 1942 in Westerbork. Twaalf dagen later werd Elsa in Auschwitz vermoord.

"Stolpersteine" is een kunstproject in Europa van Gunter Demnig ter herdenking van slachtoffers van het Nationaal-Socialisme (nazisme). Stolpersteine (struikelstenen) zijn kleine, 10x10cm messing plaquettes geplaatst in de stoep voor de laatste vrijwillige residentie van (meestal Joodse) slachtoffers die zijn vermoord door de nazi's. Elke plaquette is gegraveerd met de naam van het slachtoffer, de geboortedatum en de plaats (meestal een concentratiekamp) en de datum van overlijden. Op deze manier geeft Gunter Demnig een individueel gedenkteken aan elk slachtoffer. Eén steen, één naam, één persoon. Hij citeert de Talmoed: "Een mens wordt alleen vergeten als zijn of haar naam wordt vergeten."

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Fedor de Vries & Anne Palmer
• Foto's: Joop van Dyck (1), Peter Schipper (2, 3)
• Gedenkbuch
• Joods Monument
• Wochen Anzeiger Local Kompass: Liebmann, 18 Feb 2014
• Stolpersteine.eu