Monument du Maquis - Graide

De Maquisards waren guerrilla-eenheden van de Franse verzetsbeweging, ook aktief in België. Zij zaten meestal ondergedoken in de natuur van het platteland, vandaar hun naam.
Zij hebben als geheim leger een belangrijke rol gespeeld bij het vernietigen van infrastructuur van de Duitsers.

De Slag bij Graide vond plaats op 1 september 1944. De Graide, onderafdeling van de Beauraing-Gedinne Group, onder bevel van luitenant Robert HUSTIN, had zijn kamp op de helling van een beboste heuvel tussen Graide, Haut-Fays en Gedinne.
Op 1 september 1944, om 8 uur, zag één van de wachten 200 Duitsers in het weiland, op 50 meter van de wachtpost. Om de confrontatie te vermijden beval de luitenant om het kamp onmiddellijk op te breken.
De maquisards kwamen vlug tot de vaststelling dat de meeste vluchtwegen afgesneden of onbegaanbaar waren. Er bleef maar 1 vluchtweg over in de richting van Haut-Fays.
Het gevaar dreigde en de granaten werden verdeeld vooraleer te vluchten doch de vijand was te dicht genaderd. Iedereen zocht haastig naar de meest gunstige plek om te schuilen.
Al snel woedde de strijd, aan alle kanten werd er geschoten.
Na twee uur van onverbiddelijke gevechten, viel er een stilte. Luitenant Hustin nam de gelegenheid om de overlevenden te verzamelen en te vluchten door het bos naar het kamp van de commandant in de Barbouillon.
De Duitsers trokken zich terug maar schoten onderweg nog enkele maquisards neer.

Op het monument staat :
"Onze doden van de maquis" – 21 namen
"Onze politieke gevangenen" - 6 namen

Aan de voet van de heuvel staat een overdekt altaar. Bij de jaarlijkse herdenking op 1 september wordt daar een eucharistieviering opgedragen voor de slachtoffers.

Bron : Vlan (regionieuws)