Vredesbeiaard Aarschot

In Aarschot werd op 11 november 2018 bij de herdenking van ‘100 jaar einde van de Eerste Wereldoorlog’ een nieuwe Vredesbeiaard voor de Onze-Lieve-Vrouwekerk ingewijd.

Klokken zijn vaak het voorwerp van oorlogsgeweld geweest. In het ancien regime werden ze vernietigd om te beletten dat ze gebruikt werden om signalen te geven. Altijd was het brons nuttig voor de productie van oorlogstuig. In 1917 eisten de Duitsers het koper op, maar een goed georganiseerde klokkenroof kwam moeilijk opgang. Wanneer begin 1918 de Duitsers hiertoe wel aanstalten maakten, zou in België de patriottische kardinaal Mercier heftig protesteren: "Wie met klokken schiet, wint de oorlog niet.".

In het oorlogsjaar 1943 van de Tweede Wereldoorlog werden de drie zwaarste klokken wel door de Duitse bezetter uit de toren gehaald. Op de vooravond van de roof kwamen Aarschottenaren samen in de kerk om als protest voor de laatste maal de klokken te luiden. Pas in 1950 waren er genoeg fondsen om nieuwe klokken te gieten en werden ze enkele dagen voor Kerstmis in de toren gehangen.

Het idee van een Vredesbeiaard als herinneringsmonument ontstond vlak na de Eerste Wereldoorlog. Immers, reeds van in het begin van die oorlog werd – ten onrechte – Duitse minachting voor onze cultuur geassocieerd met opzettelijk stuk geschoten beiaarden in Vlaanderen. Uiteraard vielen kerktorens ten prooi van het oorlogsgeweld, maar zeker niet omwille van die beiaard. In september 1914 creëerde de Franse chansonnier Bonnaud het lied Les Carillons de Flandres. Het werd een cliché dat door heel wat dichters, vooral in de Angelsaksische landen, werd overgenomen. Net voor de oorlog was er door de Amerikanen een intense interesse voor de Vlaamse beiaarden. Deze elementen maakten dat na de oorlog beiaarden bij de Engelstalige bondgenoten stonden voor Belgische cultuur en verzet tegen de Duitsers. In deze landen worden dan ook beiaarden als herinnering en eerbetoon opgericht.

In Aarschot werd op 11 november 2018, 440 jaar na de vernietiging van het laatste klokkenspel tijdens de godsdienstoorlogen, de nieuwe beiaard ingehuldigd. Initiatiefnemer was toenmalig deken Huub Gerrits. Tien jaren waren nodig om de techniek uit te werken en vooral om de nodige fondsen te verzamelen.

Met 51 klokken – een getal dat verwijst naar het aantal landen dat deelnam aan de Eerste Wereldoorlog – en zijn rijkdom aan genuanceerde toonkleuren, is deze beiaard een unieke gedachtenis. De klokken werden gegoten door het Nederlandse klokkengieterij Eijsbouts. Alle klokken dragen twee steeds dezelfde banden waarop de stad Aarschot en de verwoestende vlammen van 1914 worden afgebeeld. Op een van de klokken werd een haiku van oud-voorzitter van de Europese Raad, Herman Van Rompuy, aangebracht:
"De wapens zijn stil.
Maar de klokken juichen luid.
Vrede voor immer"

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Jan Rymenams
• Foto's: Jan Rymenams