OSB-Huis Uytterhoeven Aarschot

Midden in de gevel van het huis in de Bogaardenstraat 26, Aarschot zit een steen met het opschrift ‘OSB 19 18’. Tussen de cijfers 19 en 18 prijkt een schild met een kruis. De letters ‘OSB’ staan voor Oeuvre Suisse en Belgique. Het kruis is dat van de Zwitserse vlag. ‘1918’ staat voor het jaar waarin het huis werd opgebouwd.

Aarschot had reeds in 1915, in volle oorlog, een plan klaar om de stad na de verwoesting door de Duitsers, opnieuw op te bouwen. Bouwen werd er echter nagenoeg niet gedaan. Velen ontbrak het aan de middelen. Maar ook was er onzekerheid over de rooilijnen en de voorwaarden om – na de oorlog – schadevergoeding te krijgen.

Een bijzondere steun tot het heropbouw werd genomen door het Zwitserse comité OSB. Dit comité was reeds vanaf 1916 werkzaam in België. De stichting verzamelde geld bij haar landgenoten en bij het einde van haar bestaan in 1920, zouden de Zwitsers voor zo’n 500.000 Zwitserse frank hulp gegeven hebben. Het is bijzonder dat het OSB zo snel door de Duitse overheid toegelaten werd, terwijl andere neutrale landen zoals Zweden niet toegestaan werden om hulp te bieden. Vermoedelijk kunnen we de reden zoeken in het boek Belgien, Eindrücke eines Neutralen dat door Eugen Probst, de stichter van het OSB, in 1915 al na enkele rondritten in België geschreven werd. In dit rapport sluit Probst zich aan bij het Duitse argument dat de verwoestingen de schuld waren van de onbuigzame houding van de Belgen.

Niet iedereen kon genieten van de bijstand door het OSB. Zo was er de voorwaarde dat de huizen degelijk en kunstzinnig moesten zijn en de eigenaar diende toch nog de helft van het gesubsidieerde bedrag terug te betalen. Alleen burgers in betere doen, zoals hier de handelaar-meesterschilder Alfons Uytterhoeven, hadden de mogelijkheid om van het fonds te genieten. Op een moment dat het laatste Duitse offensief in Frankrijk was vastgelopen en de geallieerden met succes het tegenoffensief begonnen, zou Uytterhoeven zijn bouwaanvraag op 3 augustus 1918 indienen. De architecten die voor het OSB werkten, waren doorgaans Belgen. Voor dit huis tekende Arthur Pladet, de architect die in 1915 het algemeen plan voor de wederopbouw van Aarschot had ontworpen.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Jan Rymenams
• Foto's: Jan Rymenams