Oorlogsmonument Slag bij de Molen Rotselaar

Oorlogsmonument Slag bij de Molen Rotselaar #3

Het monument herdenkt de Slag bij de Molen te Rotselaar tussen het Belgisch Leger en de Duitse troepen op 12 september 1914. Hierbij sneuvelden meer dan 325 Belgische soldaten.
De tekst op het monument: "ZE WAREN 300 / DER 5e EN 25e LINIE REGIMENTEN / EN MITRAILLEURS DER 5e BRIGADE / DIE VIELEN OP DEN MORGEN VAN / 12 SEPTEMBER 1914".

De gebeurtenissen
‘De Slag bij de Molen’ in Rotselaar vond plaats in het kader van de tweede uitval van het Belgisch leger uit de vesting Antwerpen. In de dagen van 9 tot 13 september 1914 stonden ongeveer 80.000 Belgische soldaten over een 40 kilometer lange frontlinie tussen Werchter en Londerzeel tegenover naar schatting 130.000 Duitsers.
Op 12 september, rond zes uur in ‘s morgens, vielen soldaten van het 5de en 25ste linieregiment vanuit het gehucht de Molen in Rotselaar, over de smalle brug over de Dijle, de vijand aan, richting Wijgmaal. Het terrein vertoont hier een grote open inzinking. De Duitse troepen maakten gebruik van dit vrije schootsveld en reageerden onmiddellijk met hevig artillerie-, infanterie- en mitrailleurvuur. Ondanks zware verliezen hield het 1ste Bataljon van het 5de linieregiment stand. Het 2de en 3de Bataljon kwamen in de strijd, maar de verliezen waren hoog. Het 25ste linieregiment dat tot dan toe ten noorden van Rotselaar in reserve was gehouden, werd rond 9.30 uur ingezet. Het 1ste en 2de Bataljon van het 25ste overschreden de brug. Deze beweging werd door de Duitsers opgemerkt en ze nemen de brug zwaar onder. Majoor Tielemans werd zwaar in de buik gewond. Ondanks de inspanningen om de oprukkende Duitse infanterie tegen te houden, werd de situatie wegens gebrek aan bevelvoerende officieren en munitie hopeloos. De Belgische troepen trokken zich terug en trachtten, gesteund door de Grenadiers, de brug over te steken. Het Duitse vuur concentreerde zich op de brug. De slachting was enorm. Soldaten die zwemmend in hun zware legerjassen de andere oever trachtten te bereiken werden door de stroming meegesleurd en verdronken. Tussen 10.00 uur en 10.30 is de aftocht algemeen.
Op het slagveld lagen 324 lijken verspreid, maar ook de volgende dagen stierven nog veel gewonden. De Belgen mochten pas na het weekeinde op maandag, wanneer de Duitsers zelf al hun slachtoffers hadden afgevoerd, de verregende Belgische gewonden van het slagveld verwijderen. De doden werden begraven op het Wijngaardveld. In 1926 zouden de lichamen samen met deze van de soldatenkerkhoven van Werchter en Haacht op de militaire begraafplaats van Veltem-Beisem worden samengebracht.
Na de slag aan Rotselaar-Molen werd de aftocht van de 5de Linie ingezet naar Lier. Het 25ste linieregiment werd in het Antwerpse Wommelgem gekantonneerd.

Het monument
Pas in 1935 werd door de Rotselaarse oud-strijders ter plaatse een monument opgericht. Reeds lang had de ‘Verbroederingen van Oudgedienden’ haar ongenoegen laten blijken omdat op de vaandels van oudgedienden geen vermelding werd gemaakt van de minder bekende veldslagen. Immers, in 1922 werd een lijst met met namen van officiële veldslagen door koning Albert I erkend. Daarin werden de verschillende slagen, gevoerd in het kader van beide uitvallen, gecentraliseerd onder de naam ‘Antwerpen’ en zodoende kregen de eenheden de vermelding ‘Antwerpen’ op hun vaandel. De militairen die echter op die plaatsen gevochten hadden, verenigden zich in een groepering ‘Croix de feu’ en vormden met circa 100 000 leden een sterke drukkingsgroep. Zij ijverden om monumenten op te richten om de vrij onbekende, maar daarom niet minder belangrijke veldslagen van de operaties rond Antwerpen in het daglicht te stellen. De oprichting van de meeste monumenten werden trouwens door de verschillende verbroederingen zelf bekostigd en onderhouden. Het is ook in die geest dat het monument te Rotselaar werd opgericht.
De stijl is een typische art deco: machinaal rechthoekig, eenvoudige profilering, klare letters. De toon van het opschrift daarentegen is bijna poëtisch en zou de inleiding van een verhaal kunnen zijn: ‘Ze waren 300 …’.

Het monument staat langs de 5de Liniestraat, ter herinnering aan de Slag bij de Molen te Rotselaar op 12 september 1914.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!