Stolperstein Schlangenwallstraße 9

Deze kleine messing herdenkingsplaquettes (Stolpersteine of struikelstenen) herdenken:

* Johann Eichenauer, jg. 1889, im Widerstand, verhaftet 1934, Strafanstalt Herford, Neuengamme, 1945 Cap Arcona, tot 3.5.1945, Neustädter Bucht.

Johann Eichenauer diende in de Eerste Wereldoorlog. Voor het einde van de oorlog trouwde hij in 1916 met Luise Waschulewski. Ze kregen twee kinderen - tweelingmeisjes geboren in maart 1919. Johann keerde terug uit de oorlog met een linkse politiek, en hij werd een communist .

Kort nadat de nazi's aan de macht kwamen, begonnen Johann en zijn familie vervolgd te worden. Hij werd in 1934 gearresteerd; zijn tanden waren uitgeschakeld terwijl hij in hechtenis zat, en in november werd hij veroordeeld tot 27 maanden gevangenisstraf. Hij diende zijn straf uit in de Herford Penitentiary, waar hij opnieuw slecht werd behandeld. Na zijn vrijlating keerde hij terug naar Horst en vond werk aan de Zeche Nordstern.

Vervolgens werden op 17 februari 1944 Gelsenkirchen-leden van de verzetsgroep waartoe hij behoorde - Zielasko - gearresteerd en eerst naar Frankfurt gebracht en vervolgens naar Amberg in Beieren, waar ze werden berecht. Hoewel Johann Eichenauer niet schuldig werd bevonden, werd hij niet vrijgelaten. Hij werd teruggebracht naar de gevangenis van Gelsenkirchen en vervolgens naar het "Arbeidseducatiekamp" in Lahde bij Petershagen. Een dochter heeft hem daar bezocht.

Johann Eichenhauer werd ernstig ziek. Hij leed aan hongeroedeem en verwondingen opgelopen bij een luchtaanval op een treinstation waar de kampbewoners dwangarbeid moesten verrichten.

Hij werd vervolgens overgebracht naar het concentratiekamp Neuengamme ten oosten van Hamburg. Toen Britse troepen in april 1945 naderden, werd de Neuengamme "geëvacueerd" door de SS. De gevangenen werden per goederentrein naar Lübeck vervoerd, waar de meeste gevangenen werden geladen op schepen die voor anker lagen in de baai van Lübeck bij Neustadt. De Cap Arcona, die praktisch niet kon manoeuvreren, en verschillende andere schepen werden drijvende concentratiekampen, strategisch gelegen tussen oorlogsschepen. De schepen van het concentratiekamp waren overvol en er was geen drinkwater of voedsel voor de gevangenen.

Op 3 mei 1945 bombardeerden de Britten - die de ontsnapping van SS'ers naar Denemarken wilden voorkomen - de schepen in de baai. Sommige gevangenen die het bombardement hebben overleefd, zijn door Duitsers neergeschoten. Meer dan 7.000 gevangenen uit concentratiekampen werden gedood, onder wie Johann Eichenauer, die op de Cap Arcona zat. Vier dagen later tekenden de Duitsers een onvoorwaardelijke overgave van alle Duitse troepen aan de geallieerden.

"Stolpersteine" is een kunstproject in Europa van Gunter Demnig ter herdenking van slachtoffers van het Nationaal-Socialisme (nazisme). Stolpersteine (struikelstenen) zijn kleine, 10x10cm messing plaquettes geplaatst in de stoep voor de laatste vrijwillige residentie van (meestal Joodse) slachtoffers die zijn vermoord door de nazi's. Elke plaquette is gegraveerd met de naam van het slachtoffer, de geboortedatum en de plaats (meestal een concentratiekamp) en de datum van overlijden. Op deze manier geeft Gunter Demnig een individueel gedenkteken aan elk slachtoffer. Eén steen, één naam, één persoon. Hij citeert de Talmoed: "Een mens wordt alleen vergeten als zijn of haar naam wordt vergeten."

Voor meer informatie en foto's over de Cap Arcona kunt u De Drijvende Concentratiekampen bezoeken.