Kompasschijf Compenseerschijf

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden alle grote Duitse vliegvelden voorzien van een compenseerschijf om het kompas in het vliegtuig te kunnen ijken. Daarmee werd het kompas in het vliegtuig vergeleken met de richting van de kompasring van de compenseerschijf.
Het vliegtuig werd op de compenseerschijf geplaatst, daarna werd het vliegtuig op het noorden gericht en werd het kompas afgesteld. Daarna werden er nog andere controles uitgevoerd aan het compas in het vliegtuig.

Er bestaan verschillende compenseerschijven. Eentje bevindt zich op vliegbasis Gilze-Rijen en is inmiddels een beschermd monument voor militair cultureel erfgoed. Op vliegveld Deelen was er ook een aanwezig.

De constructie bestond uit een betonen constructie (zonder wapeningsstaal) met daarin een volledig houten draaiconstructie. De kogellagers waren van glas. Metaal werd niet gebruikt om het kompas niet te verstoren.

Het vliegtuig werd hier op geplaatst in vliegstand, met draaiende motoren, waarna men in zo echt mogelijke vliegomstandigheden het kompas aan boord kon ijken.

Er werden later nieuwere types gebouwd die simpeler te maken waren, maar op dezelfde manier werkten. Deze compenseerschijven zijn in Nederland nog aanwezig op vliegbasis Twenthe en vliegbasis Deelen bij Schaarsbergen.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Alex Ossel
• Foto's: Maarten Scholtens