Begraafplaats en Monument Militair Hospitaal Heemsen

De locatie staat aangegeven vanaf de Schulstrasse aan de Ginsterweg en de Mühlenweg en wordt bereikt door een korte onverharde weg tussen deze twee straten aan de rand van het veld. Een parkeerplaats grenst aan het monument en het kerkhof.

In maart 1944 werd in Heemsen een militair hospitaal opgericht om Sovjet krijgsgevangenen te huisvesten die leden aan tuberculose. De patiënten werden eerst vanuit Stalag X B naar Sandbostel gestuurd en al snel ook naar andere kampen in de regio (zoals Stalag X A in Schleswig) en door de ontbinding van het kamp in maart 1945 waren hier 1500 zieke gevangenen gehuisvest.
De locatie werd gekozen vanwege de nabijheid van het treinstation van Rohrsen (waardoor het kamp de algemene naam kreeg van 'Rohrsen Kamp', ondanks dat het in het dorp Heemsen lag) en het feit dat de site grotendeels landelijk en onbewoond was (de site is nu gevuld door woningen rond Fleiderweg 52.704260, 9252298).

Gevangenen arriveerden per goederentrein en werden vervolgens gedwongen om ongeveer een mijl naar het kamp te voet te marcheren, ondanks hun ziekte en het lijden van hun treinreis. Velen waren al dood voordat ze het kamp bereikten.
Het kamp was oorspronkelijk gebouwd om Franse krijgsgevangenen te huisvesten in 1940 voordat het in 1944 werd aangewezen als militair 'ziekenhuis' voor Sovjet gevangenen. 26 houten kazernes waren ondergebracht in een prikkeldraadomheining van 170 x 120 meter met weinig voorzieningen voor de behandeling, zorg of sanitaire voorzieningen van de gevangenen. Als gevolg hiervan stierven hier tussen maart 1944 en maart 1945 740 gevangenen.

Het Heemsen-monument, voltooid in 2017, bestaat uit een betonnen en geroest stalen symbolische reconstructie van de helft van een van de houten kazernes. Van binnen zijn 8 pilaren die de namen dragen van elk van de 740 slachtoffers met, waar mogelijk, de data van hun geboorte en hun dood. Elke naam werd door lokale scholieren en bewoners ingeschreven als onderdeel van hun project 'Give the dead a name'.

Het monument leidt naar de begraafplaats waar de 740 nog steeds rusten. De begraafplaats lag op korte afstand van het kamp waar de lichamen van de doden met de handkar werden gebracht. Gevangenen, die zelf TB hadden, werden gedwongen om de graven te graven, de lichamen er in te laten vallen, de graven te vullen en de kar terug te trekken naar het kamp.
39 massagraven zijn geïdentificeerd over een oppervlakte van 33 x 33 meter. Elk graf was 2 x 6 meter breed met maximaal 24 krijgsgevangenen begraven in elk graf.

De begraafplaats is omsloten door een houten hek waarbij de entree is via het Heemsen-monument. Een aantal van de graven zijn gemarkeerd met ruwe stenen stele gegraveerd met het 6-puntige kruis van de Russisch-orthodoxe kerk. Een grotere gedenksteen aan de oostkant van de begraafplaats dient als het kruis van de herinnering en draagt ​​de inscriptie. 6 informatiepanelen met tekst in het Duits en het Russisch vertellen het verhaal van het kamp, ​​de begraafplaats en de biografie van één slachtoffer. Een gratis informatiebrochure is ook beschikbaar op de site.

Het voortreffelijk bewegende gedenkteken is bijna volledig gefinancierd, geïnitieerd en ontwikkeld door de inspanningen van de lokale gemeenschap.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Andy Pegler
• Foto's: Andy Pegler