Stolperstein Van Deldensweg 9

STOLPERSTEINE / STRUIKELSTENEN

Op 18-04-2018 is in Hattem hier één Stolperstein gelegd voor:
Gijsbrecht van den Ende.

Gijsbrecht (Gijs) werd op 5-1-1910 als zoon van Marinus Cornelis van den Ende en Catharina Francina de Buck in Middelburg geboren. Hij was op 5-6-1941 te Middelburg getrouwd met Willemien (Wimmie) Snethlage geb.19-4-1918 en ovl. 25-6-2001 (83) te Castricum. Ze kregen op 24-5-1942 een zoon Marinus Cornelis (Marco) . Na de oorlog is zij medicijnen gaan studeren en heeft tot haar pensionering als instellingsarts gewerkt bij een psychiatrische inrichting in Bakkum bij Castricum. Het geloof van Gijs was: Ned. Hervormd.
Hij was advocaat en procureur in Rotterdam en daarna Rijksinspecteur van het Verkeer te Zwolle. Ze woonden aan de Van Deldensweg C 287/14, in villa ‘Deldenschekamp’, nu ‘Deldensenk’ van Deldensweg no 9 in Hattem. Hier zijn vermoedelijk ook verschillende Joden en anderen (w.o. een zwager) ondergedoken geweest.
Hij zat in het verzet en is verraden en op 9-6-1942 in Winterswijk gearresteerd op verdenking van spionage en via Scheveningen (gemarteld in ‘Oranjehotel’) op 17-11-1942 naar gijzelaarskamp Haaren (NB) getransporteerd waar hij toevallig ook samen met zijn broer Johan (gijzelaar) zat. En daarna is hij op 9-10-1943 als gevangene naar Kamp Amersfoort overgeplaatst met kampnr. 2796. Hij was een zgn. ‘Nacht und Nebel’ politieke gevangene. Vervolgens is hij met het beruchte transport van woensdag 11-10-1944 (w.o. de opgepakte Puttenaren van de razzia aldaar) wederom uiteindelijk overgeplaatst naar KZ Neuengamme (D) III 167 met kampnummer 56466 en alwaar hij op 14 oktober aankwam.
Alle mensen om dit nummer heen hebben in Meppen-Versen gezeten. Dat is een behoorlijk grote groep. Het lijkt er zeer op dat Gijs dezelfde route heeft bewandeld. Zeer waarschijnlijk is hij met een van de twee wekelijkse ziekentransporten retour vanuit Meppen-Versen naar Neuengamme overgebracht waar hij op 14-1-1945 om 08.00 uur bij Hausdeich 60 aan een darmontsteking is overleden.
Postuum is hem het verzetsherdenkingskruis uitgereikt.

De Duitse kunstenaar Gunter Demnig begon in 1997 met het leggen van de eerste Stolperstein in de Berlijnse wijk Kreuzberg.
Inmiddels liggen er in vele landen al Stolpersteine.
Het is een herinnering aan de Holocaust in de Tweede Wereldoorlog.
Een Stolperstein is een betonnen steen van 10 x 10cm, met aan de bovenkant een messing plaatje waarin de naam, geboorte- en overlijdensdatum en de plaats van overlijden wordt gestanst.
De Stolperstein wordt geplaatst in de stoep voor het voormalige woonhuis van het slachtoffer.
Gunter Demnig geeft zo ieder slachtoffer een eigen monument.
Zijn motto is: 'EEN MENS IS PAS VERGETEN ALS ZIJN OF HAAR NAAM VERGETEN IS'.

Borne was de eerste plaats in Nederland waar Stolpersteine zijn gelegd.
Dit gebeurde op 29-11-2007.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Edwin van der Wolf
• Foto's: Elly vd Wetering