Verzetsmonument Lemelerveld

In deze kerk werden in de Tweede Wereldoorlog wapens verborgen door het verzet. Dit werd ontdekt en op 25 november 1944 werd de kerk gesloten. Bij de inval kon de dominee ontsnappen en hij overleefde de oorlog.

Tekst bij het monument:
Een gewone kerk... in oorlogstijd?

Hoe misdadig de Duitse bezetter ook was, aan
één ding vergreep hij zicht bij voorkeur niet.
Dat was de kerk. Afgezien van de oorlogs-
handelingen in de meidagen van 1940 en de
weken die aan de bevrijding vooraf gingen
werd zelden een kerkdienst veboden. Dat
was wel het geval toen op 25 novenmber 1944
een door de SS vervaardigd schild op de deur
van de gereformeerde kerk van Lemelerveld
kwam te hangen, waarop stond dat
kerkdiensten verboden waren.

Er werden wapens gedropt voor het verzet.
Maar waar moesten die blijven? Met een
vertrouwd politieman besprak ds. Vogelaar de
mogelijkheid hiervoor de kerkzolder te
gebruiken. Een eigenlijke zolder was het niet,
meer een loze tussenruimte tussen zolder en
kerkdak.

De eerste nacht dat de zolder vol lag met
Engelse wapens, sliep de predikant in een
geheim kamertje in de grote pastorie.
Nauwelijks ingeslapen werd hij wakker van
laarzen, die op het kerkdak klommen. De
geheime buit was ontdekt. Er bleef voor de
dominee weinig anders over dan vluchten.
Later hoorde hij van één van de helpers, die
voor iets anders was opgepakt, had
doorgeslagen.

De Sicherheitspolizei schilderde een
aankondigingsbord en timmerde dat op de
dicht gespijkerde deur van het kerkje. Daar
lazen de inwoners van Lemelerveld het Duitse
verbod, met slecht één Nederlands woord:
dominee. Want die was de grote boosdoener.

De tekst op het bord luidde:
Nadat met medeweten van de dominee
terroristen in dit Godshuis een Engels
wapenaarsenaal hadden verborgen, beveel ik
wegens het misbruik maken van een religieus
doel, de directe sluiting van de kerk.
De hogere-SS en politieleider Nordwest,
25 november 1944.

Lemelerveld is toen wel aan het grote gevaar
van represailles ontsnapt!

Toen Hardenberg bevrijd was kon ds.
Vogelaar terugkeren naar de pastorie. Op de
eerste zondag zonder het bord voor de kerk
was de gemeente, nu de spanning zich
ontlaadde, ontroerd de eigen predikant weer te
zien. Die sloeg de Bijbel open en las zijn
tekst, uit Exodus, het loflied van Mozes.

De zolder is inmiddels verdwenen. Het
gebouw is na de scheuring in 1945 over
gegaan naar de Geref. Kerk Vrijgemaakt.
Het zo gehate bord hangt nog steeds in de
consistorie.

Daar deze kerk zo'n cruciale rol heeft
gespeeld binnen het ondergrondse verzet is
hier, met dank aan de kerkenraad, op 4 mei
2010 dit monument ter nagedachtenis aan de
slachtoffers van het oorlogsgeweld in en rond
Lemelerveld onthuld.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Stefan Hendriks & Historische Kring Dalfsen
• Foto's: Stefan Hendriks & Historische Kring Dalfsen