Monument Neergestorte Lancaster Bommenwerper

Dit monument herdenkt de inzittenden van een neergeschoten Lancaster Bommenwerper.

Deze is in de omgeving van Lemmer door een Duitse nachtjager aangeschoten en vloog in brand. De piloot heeft al brandend een bocht om Woudsend gemaakt en probeerde een nood landing te maken in de polder nabij Waterlo (plaats tussen Balk en Woudsend). Vlak voor de noodlanding explodeerde de Lancaster. Het achterstuk stond recht overeind in het weiland. De staartkoepel zit nog op zijn plaats, de lopen van de vier brownings wijzen recht naar achteren. Toen de mensen uit de omgeving er bij kwamen zagen ze de parachutelijnen, half uit de koepel, half in het gras. Daar lag een van de vliegers in het gras, vastzittend aan de lijnen van zijn parachute. nadat een arts op zijn motorfiets hem had onderzocht en dood had verklaard, hebben ze zijn papieren nagekeken, het ging hier om Flight Sergeant Edward Croal, een 27-jarige Australier. De Duitsers vonden nog een tweede dode, die werd geïdentificeerd als Sergeant Wilkinson, de waarnemer. Zij zijn begraven op de begraafplaats in Ypecolsga. Na de oorlog heeft de vrouw van Edward Croal op de grafsteen de bede uit het Onze Vader: Thy Will be done (Uw wil geschiede) laten beitelen.

Ypecolsga ligt aan de N928, de weg tussen Balk en Woudsend het monument staat naast dezelfde weg bij hectopaal 5.3. De Duitsers hebben nog wel geprobeerd om het wrak te bergen maar is niet gelukt door de zachte grond.
Toen in 1951 de verkeersweg( nu N 928) aangelegd werd heeft een firma die gespecialiseerd is in dit soort werk het wrak op gegraven en uit die vondst blijkt , dat de andere vijf bemanningsleden zich niet meer hebben kunnen redden. Want in het wrak worden de stoffelijke overschotten van alle vijf vermisten aangetroffen.
De piloot zat nog op zijn plaats in de uiteengeslagen cockpit. De horloges staan stil op kwart over negen, het fatale tijdstip. Nias, Callan,Powell, Dening en Stark worden op de oorlogsbegraafplaats Jonkersbosch in Nijmegen ter aarde gesteld.

Het monument herdenkt ook een inwoner van Woudsend. Jacob Cornelis Nagelhout sneuvelde op zondag 15 april 1945 bij de Wellebrug in de straatweg tussen Lemmer richting Sneek. Hij was aangesloten bij een gevechtsgroep. Zij slaagden er in een sprengcommando van de Duitsers te ontwapenen en drie munitiewagens buit te maken. De Wellebrug (toen draaibaar) werd afgedraaid en een vuurgevecht ontstond met ongeveer 30 Duitse militairen. In dit gevecht sneuvelde Jacob Cornelis Nagelhout op zijn 28 verjaardag.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Thys Dijkstra
• Foto's: Bert Deelman (1, 2), Thys Dijkstra (3, 4)