Periode:

Tweede Wereldoorlog (1939-1945)

Rang:

Havildar (Sergeant)

Eenheid:

Force 136, Special Operations Executive (SOE), British Government

Toegekend op:

21 februari 1946

Aanbeveling:
1. Havildar Saw San Gyaw meldde zich als vrijwilliger om te proberen het door Japanners bezette Birma binnen te komen en op 21 oktober 1943 werd hij samen met een metgezel, L/Seaman Saw Ah Nyo of the B.R.N.V.R. (Burma Naval Volunteer Reserve ed.) vanuit een M.I. op de West Bassein kust aan land gezet. Ze trokken het binnenland in en maakten contact met vrienden in de regio Bassein maar door een toevallige ontmoeting met een van de weinige collaborateurs met de Karen, kwam de Japanse Militaire Politie hen op het spoor en op 26 oktober verzonden ze het berich dat ze in gevaar waren en vroegen een regeling te treffen om ze op te pikken. Er werden geen verdere berichten verzonden hoewel diverse malen werd gehoord dat ze probeerden contact te maken.
Hun radio was tijdens een regenbui beschadigd. Op 10 november 1943 werd L/Naik Saw Bonny Bwint, die zich vrijwillig had gemeld om de groep te zoeken, vanuit een M.I. aan land gezet. Hij vond ze en bracht ze naar een vooraf bepaalde ontmoetingsplek aan de kust van waaruit ze op 18 november 1943 met succes werden opgepikt. Ze brachten hun twee Karen vrienden mee en waardevolle informatie.
2. Havildar Saw San Gyaw, L/Naik Saw Bonny Bwint en twee vrienden meldden zich vrijwillig om naar het gebied terug te gaan. Saw Bonny Bwint en Saw Aung Bu werden op 10 maart 1944 afgeworpen. Ze maakten contact met twee vrienden en regelden de ontvangst voor de andere twee. Helaas maakten ze geen radiocontact met het HQ maar Saw San Gyaw en Saw Bin (?) vlogen, zoals afgesproken boven het gebied en toen ze de juiste signalen vanaaf de grond zagen werden ze met succes afgeworpen en opgevangen door de wachtende ploeg ontvangers.
3. De situatie in het gebied bleek nogal chaotisch vanwege de aanwezigheid van een Karen groep die gesteund werd door de Amerikanen. Deze ploeg zat in de problemen omdat hun radio kapot was en ze opgejaagd werden door de Japanners.. Saw San Gyaw, bezorgd over het succes van zijn eigen missie, besloot om dit storende element waar mogelijk te ontwijken maar de leider van de ploeg nam via gemeenschappelijke vrienden contact op en onder druk van hun vrienden stemde hij aarzelend toe in een ontmoeting en om te proberen via zijn eigen radio een bericht naar hun HQ te sturen. Ondertussen had de ploeg problemen met hun radio en konden slechts zwak en onderbroken contact maken. Kort na deze ontmoeting vielen de Japanners het naastgelegen dorp aan in de veronderstelling dat het het HQ van de Amerikanen was. Deze aanval werd door een grote troepenmacht uitgevoerd en het dorp werd door mortiervuur met de grond gelijk gemaakt. De Japanners kamden het hele gebied uit en nadat ze een aantal Karens hadden gearresteerd, veel ervan vrienden en familie van onze mannen, werden ze het district ingestuurd met instructies om alle Geallieerde agenten over te halen zich over te geven onder dreiging van wraak op hun families en vrienden.
Ondertussen had hun radio het helemaal begeven, waarschijnlijk door lege accu’s. Saw Frederick, a Karen Rice Hill eigenaar, bood moedig aan de accu’s met zijn eigen militaire generator op te laden. Er werden drie pogingen gedaan maar zonder succes.
4. Tegen 9 mei 1944 was de situatie van de ploeg hopeloos. Er was sinds 25 april geen contact meer met het HQ geweest en er kwamen dagelijks berichten binnen over de arrestatie van vrienden. Op 14 mei kwam Saw Maung Mya, die ze als koerier hadden ingezet, met de mededeling dat Saw Ba Naung, die hen allebei tijdens hun eerste operatie had geholpen, was gearresteerd en was overgehaald te praten. Saw Maung Mya waarschuwde hen ook dat de politie op weg was naar hun schuilplaats. Saw San Gyaw vertrok omiddellijk met zijn ploeg richting het oosten waar voorbereidingen waren getroffen om hen op te pikken. De Japanse politie arriveerde kort daarna en na zes uur van marteling onthulde de dorpsoudste waar ze hun radio etc, hadden verborgen. Op 16 mei liepen ze in een hinderlaag van de Japanse politie, bijna in het zicht van de kust en de hele groep werd gevangen genomen. Ze werden eerst naar Bassein gebracht en onderworpen aan alle soorten van marteling en uithongering. Op 26 juli werden ze overgebracht naar Rangoon. Op 22 november 1944 stierf een van hen, Saw Aung ?, nadat hij vijf dagen in een cel had gezeten zonder voedsel of water. Op 24 april 1945 ontruimden de Japanners Rangoon en namen Saw Bonny Bwint mee naar Moulmein. Saw San Gyaw en Saw Mla Gyaw meldden zich bij een van onze officieren zo gauw Rangoon weer bezet was. Saw Bonny Bwint ontsnapte uiteindelijk uit Moulmein, nam contact op met een Karen groep en werd door hen naar Calcutta gevlogen.
5. We adviseren toekenning van de Burma Gallantry Medal aan Havildar Saw San Gyaw voor zijn uitstekende werk tijdens de eerste operatie en voor zijn vasthoudendheid en moed door zich vrijwillig te melden om de tweede operatie te leiden, heel goed wetend dat het gebied waar hij heen ging al onrustig was en de Japanners achterdochtig. Toen hij een situatie aantrof die nog slechter was dan gedacht had hij makkelijk kunnen vragen zich over zee te mogen terugtrekken terwijl nog radiocontact had met het HQ. Hij besloot echter zo lang mogelijk door te gaan terwijl Saw Bonny Bwint er hard aan werkte zijn radio in orde te krijgen. We adviseren ook toekenning van de Burma Gallantry Medal aan L/Naik Saw Bonny Bwint voor zijn geslaagde evacuatie van de eerste fase en zijn inspanningen om tijdens de tweede operatie in radiocontact te blijven. Hij was voortdurend een grote steun voor zijn vrienden en leider. Na zijn arrestatie deden de Japanners er alles aan, eerst door marteling, mishandeling en uithongering, later door middel van beloften voor goede behandeling hen over te halen tot samenwerking maar ze bleven tot het einde loyaal en trouw.