Geboortedatum:

13 augustus 1904 (Otterloo, Nederland)

Overlijdensdatum:

15 september 1944 (Diever, Nederland)

Begraven op:

Nederlandse Oorlogsgraven Gemeentelijke Begraafplaats Steenwijk
Vak: C. Rij: 3. Graf: 39.

Nationaliteit:

Nederlandse

Hielke Siebrand Schrale werd op 13-08-1904 geboren in Otterloo als zoon van predikant Freerk Schrale en Rink Bosma, studeerde voor tandarts, trouwde in 1940 met Korneliske (Corrie) Nauta en leverde een belangrijke bijdrage aan het verzetswerk in Steenwijk.

Zo werd informatie die de ondergrondse verzamelde aan hem doorgespeeld, maar als lid van de Ordedienst, gaf hij dan ook weer nieuwe opdrachten aan de verzetslieden, en tevens was hij lid van de Nederlandse Unie die per 13-12-1941 door de Duitsers werd verboden.
In het najaar van 1944 begonnen de verliezen zich op te stapelen voor de Duitsers bedachten zij nieuwe maatregelen in een poging het tij te keren zoals het Niedermachungsbefehl (Afmaakbevel), dit werd uiteindelijk Hielke Schrale fataal.

Tijdens een meeting op 14-09-1944 van NSB-kopstukken en leden van het Einsatzkommando Stiller die pas sinds 4 dagen gesetteld was in Steenwijk, vorderde de SD een namenlijst van anti-Duitse personen. NSB-kringleider P.K. Pit zegde toe deze te zullen maken, maar al tijdens de vergadering werd de naam van Hielke Schrale genoemd en werd beslist dat hij maar eens stevig onder handen genomen moest worden.

Direct de volgende ochtend bezochten de beruchte SD-er Fritz Habener en Sturmmann Verwee (van oorsprong een Vlaming) Schrale in zijn woning aan de Stationsstraat. Hij werd door de twee verhoord, ontkende stellig zich met illegale activiteiten bezig te houden, en tegelijkertijd werd er een grondige huiszoeking verricht.

Belastende zaken werden niet aangetroffen, slechts een oranjespeldje, Nederlandse vlag met oranjewimpel, speldje gemaakt van een zilveren dubbeltje, pakje sigaretten met daarop de "V", speldje van de Nederlandse Unie en foto’s van koningin Wilhelmina, prinses Juliana en prins Bernhard konden enigszins als compromitterend aangemerkt worden. Na ruim een uur vertrokken Habener en Sturmmman dan ook waarbij werd aangegeven dat de woning onteigend zou worden en het gezin Schrale hun spullen moest inpakken.

Halverwege de middag kwamen Habener en Sturmmman terug, in de tussentijd had Stiller al het Niedermachungsbefehl tegen Hielke Schrale uitgevaardigd. In de namiddag, na nogmaals een vruchteloze huiszoeking, werd Hielke Schrale in een auto meegenomen haar een heideveld in de buurt van Diever waar Habener hem tijdens een wandeling trachtte te ontfutselen waar een wapendepot opgeslagen zou zijn. Zelfs toen Habener dreigde hem te zullen doodschieten, bleef Schrale volhouden geen lid van het verzet te zijn, waarop Habener alleen terugkeerde naar Verwee voor overleg. Zij spraken af beide op Schrale te zullen schieten, na het tweede schot zakte hij ineen waarna Verwee op de gewonde man afliep en hem van een kleine anderhalve meter door het hoofd schoot.

Hierna reisden Habener en Sturmmman af naar het gemeentehuis in Vledder waar zij marechaussee G. Dupon vertelden dat iemand op de vlucht was doodgeschoten en zijn lichaam weggehaald diende te worden.
Gedrieën gingen zij terug waar Dupon constateerde dat Hielke Schrale weliswaar buiten bewustzijn was, maar nog leefde en er doktershulp nodig was, maar de opgeroepen arts W. Weisfelt uit Frederiksoord kon niets meer betekenen.

Om ongeveer 21.00u. overleed Hielke Siebrand Schrale op 40-jarige leeftijd ten gevolge van twee schotwonden in zijn hoofd. Op 16-09-1944 werd middels een zogenoemd alarmeringsbericht door de lokale politie aan de Sicherheitsdienst doorgegeven dat Hielke Schrale maandag 18-09-1944 begraven zou worden, waarop als respons gegeven werd dat de uitvaart zonder uiterlijk vertoon moest plaatsvinden en niemand verder bij de teraardebestelling aanwezig mocht zijn.

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

• Foto 1: Herma de Vries
• - Herma de Vries

Helaas geen map gevonden.