Nationaliteit:

Nederlandse

Met gevaar voor eigen leven hielpen de Oostwolder echtparen Krijger en Reitsema Joden onderduiken. Dinsdag kregen ze postuum de Yad Vashem-onderscheiding.

Na de oorlog werd er weinig over de dramatische gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog gesproken. Niet in het gezin van predikantenechtpaar Wouter Albert Krijger en Alida Bakhuizen, noch in dat van Liebe Reitsema en Maaike Elzenga. Twee echtparen in Oostwold, Oldambt die met gevaar voor eigen leven Joden en anderen hielpen onderduiken en zeer actief in het verzet waren. Niet alleen onderduikers worden geholpen. Beide huishoudens zijn ook actief bij het distribueren van bonnen en het verspreiden van illegaal drukwerk.
Krijger was dominee in de gereformeerde kerk, Reitsema was politieagent. Hun vrouwen waren actief in de dorpsgemeenschap. In dezelfde kerk waar Krijger preekte, kwamen nabestaanden van beide echtparen gisteren bijeen. De echtparen kregen postuum De Yad Vashem-onderscheiding uitgereikt. De medaille van de Rechtvaardige onder de Volkeren, toegekend door de staat Israël die wordt toebedeeld aan niet-Joodse mensen die Joden hebben gered in de oorlog. De 83-jarige Fred van Dam die als Joods jongetje onder de naam Frits Kroon in Oostwold zat ondergedoken (eerst bij het gezin Krijger, later bij dat van Reitsma) had de onderscheiding aangevraagd. Zeker zeventig kinderen, kleinkinderen, vrienden en oud-dorpsgenoten kwamen naar Oostwold. Uit Maastricht, Amsterdam en Driebergen waren ze gekomen. Er waren omhelzingen, kussen, een traan en een lach. Sommigen hadden elkaar tientallen jaren niet gezien. Van Dam zag het met een glimlach aan: ,,Het is een heugelijke dag, een feestelijke dag. De mensen waar ik ondergedoken zat hebben het overleefd. Ik en mijn familie hebben het overleefd. We kunnen het navertellen, de geschiedenis levend houden.’’ Van Dam kwam in 1942 naar Oostwold, zogenaamd als neefje van Alida uit het gebombardeerde Rotterdam. Hij blijft bij het predikantenechtpaar tot februari 1945. Dan wordt Krijger opgepakt door de Duitsers. Een van de onderduikers die in handen was gevallen van de Duitsers was na genadeloos verhoor doorgeslagen. Twee soldaten op de fiets komen hem halen. Zijn vrouw moet de pastorie uit en krijgt tien minuten om spullen te pakken. ‘Frits’ ziet het letterlijk van een afstandje aan en wordt ondergebracht bij het gezin van Reitsema. Daar blijft hij tot het eind van de oorlog. Krijger wordt naar het Scholtenhuis in Groningen gebracht, het hoofdkwartier van de Duitse Sicherheitsdienst (SD) waar hij veertien dagen
verblijft en ernstig wordt mishandeld. Hij wordt met gummiknuppels zo langdurig en zo hard op de rug geslagen dat hij de rest van z’n leven nooit meer op z’n linkerzij kan liggen. Vanuit Groningen gaat hij naar het concentratiekamp Neuengamme bij Hamburg waar hij dwangarbeid moet verrichten. Artsen van de SS keuren de toegetakelde Krijger af. Het echtpaar Reitsema,tot het laatste
moment actief in het verzet, blijft arrestatie bespaard.
,,Oostwolders wisten hoe de vork in de steel zat. Ze stonden als één blok om de gezinnen’’, aldus zoon Dick Krijger.

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

• Dagblad van het Noorden 22-11-2017: Pieter Broesder