Geboortedatum:

27 oktober 1900 (Den Haag, Nederland)

Overlijdensdatum:

23 februari 1973 (Zevenaar, Nederland)

Nationaliteit:

Nederlandse

De drukker Bernardus Arnoldus Geradts [geb 1900] uit Epe [Gelderland] begon met zijn werkzaamheden voor het verzet in mei 1940. Aanvankelijk hield hij zich bezig met het verzamelen van wapens en munitie bij de Grebbeberg, die hij in zijn huis opsloeg en later naar Apeldoorn, Heerde en andere plaatsen bracht.

Op 15 augustus 1942 nam Bernardus ontslag bij het bedrijf waar hij in dienst was, omdat de leiding nazisympathieën begon te vertonen. Diezelfde maand heetten hij en zijn vrouw Gerritje Kers [geb 1910] de echtparen Aluin en Fontein welkom in hun huis. De echtparen kregen elk een kamer op de eerste verdieping toegewezen, en de kinderen van Bernardus en Gerritje, een tiener en zijn jongere broer en zuster, deelden de derde slaapkamer. Alle drie de kinderen waren zich ten volle bewust dat er onderduikers in huis zaten, ze mochten overdag niet naar boven en ook geen vriendjes of vriendinnetjes mee naar huis nemen.

Drie weken nadat Bernardus ontslag had genomen, kreeg hij een oproep om zich te melden voor dwangarbeid in Duitsland. Om te vermijden dat er een huiszoeking zou worden gedaan, waardoor de joodse vluchtelingen gevaar zouden lopen, gaf hij gehoor aan de oproep en liet Gerritje alleen achter met de kinderen en vier vluchtelingen, die niet erg goed met elkaar konden opschieten.

Bernardus werd naar Dessau gezonden en pleegde sabotage in de fabriek waar hij tewerk werd gesteld. In 1942 werd hij teruggeroepen naar Nederland om voor de rechter te verschijnen omdat zijn naam in verband was gebracht met het illegale transport van wapens. Hij slaagde erin vrijgesproken te worden door de namen en adressen van mensen te ’verklikken’ van wie hij wist dat zij al veilig in Engeland waren. Op 24 januari 1944 werd hij naar huis gestuurd.

Bij thuiskomst sloot hij zich onmiddellijk aan bij de verzetsgroep van kapitein Van Dedem uit Heerde, die in een lijkwagen verstopte wapens smokkelde. De chauffeur van de wagen wist niet dat hij in plaats van een lijk wapens transporteerde.

Op 18 december 1944 werd de groep door iemand van de legerpolitie verraden. De leden van de groep werden thuis gearresteerd, op een tijdstip dat de familie Geradts ook twee joden in huis verborg, die eveneens werden opgepakt. De zestien verzetsstrijders werden naar Neuengamme afgevoerd, waar allen behalve twee van hen vermoord werden. In mei 1945 keerde Bernardus terug naar huis, een gebroken en ziek man.

In de tweede helft van 1944 werkte Gerrit Jan, de oudste zoon van Bernardus en Gerritje, bij een bakkerij in het naburige dorp Heerde, als vervanger van de bezorger, die naar Duitsland was gestuurd. Gerrit Jan bezocht zijn moeder elke dag tijdens zijn ronde en kon haar van extra brood voorzien voor zijn broer en zus en de twee dames [Aluin en Fontein] die nog steeds bij haar ondergedoken zaten. Na verloop van tijd heeft Gerritje, die bang was geworden na de arrestatie van haar man en de heren Aluin en Fontein, haar onderduikers naar een ander adres gebracht.

Op 14 juni 1998 werden Bernardus Arnoldus Geradts en zijn vrouw Gerritje Geradts-Kers door Yad Vashem erkend als Rechtvaardigen onder de Volkeren.

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

• - HEUVEL, C.C. VAN DEN e.a., Verzetsherdenkingskruis, Samsom Uitgeverij, 1985.
  - Bart Joosten