Geboortedatum:

23 juli 1893 (Grouw, gemeente Idaarderadeel)

Overlijdensdatum:

13 april 1942 (Leusden/Leusderheide)

Nationaliteit:

Nederlandse

Woonde in Oterleek, Handelskade A 6. Zoon van Hans Witteveen (25 juni 1843 Grouw, nu: Grou – 22 maart 1926 Grouw) en Klaaske de Vries (10 augustus 1849 Grouw – 11 maart 1930 Grouw) (1*). Huwde op 15 maart 1917 met Femmigje Terpstra (26 november 1892 Warga, nu Wergea). Geen kerk. Hij kreeg een opleiding als typograaf, maar was ook werkzaam op veel andere terreinen, onder meer in Duitsland. In 1928 keerde hij naar zijn oude beroep terug en startte hij een eigen drukkerij. Tien jaar eerder was hij lid geworden van de SDAP. In Oterleek richtte hij een afdeling van deze partij op. Voor de SDAP zat hij van 1919 tot 1931 in de gemeenteraad van Oterleek. In het laatstgenoemde jaar, toen er binnen de SDAP een felle strijd tussen linker- en rechtervleugel woedde, zegde hij zijn partijlidmaatschap op. Hij sloot zich daarna niet meer bij een partijorganisatie aan. Witteveen toonde zich in de zomer van 1941 echter wel bereid om het drukken van het illegale blad Spartacus over te nemen van de Rotterdammer Eddy van Lambaart, die bij de Duitsers in beeld was gekomen. Spartacus was een uitgave van het Marx-Lenin-Luxemburg-Front (MLL-Front), de ondergrondse voortzetting van de opgeheven Revolutionnair Socialistische Arbeiderspartij (RSAP), die onder leiding stond van Henk Sneevliet (2*). Op 24 februari 1942 werd de Haarlemmer Cor Gerritsen, lid van de Centrale Leiding van het MLL-Front, na verraad gearresteerd. Hij werd zwaar mishandeld. De Duitsers kwamen op het spoor van Jan Edel, de leider van het district Alkmaar van het MLL-Front. Diens arrestatie volgde op 26 februari 1942. De volgende dag werden Witteveen en zijn dochter Jellie in Oterleek opgepakt. Op 7, 8 en 9 april 1942 stond Witteveen met acht anderen in Amsterdam terecht voor het Obergericht (als Sondergericht). Op de laatste procesdag werd hij samen met Henk Sneevliet, Cor Gerritsen, Jan Edel, Willem Dolleman, Ab Menist, Jan Schriefer en Jan Koeslag ter dood veroordeeld. Vier dagen later zijn zij met uitzondering van Gerritsen, die zich een Amsterdamse cel van het leven had beroofd, in het bos tweehonderd meter achter de schietbaan van Kamp Amersfoort doodgeschoten. Jellie Witteveen overleefde een verblijf in concentratiekamp Ravensbrück. De naam van Rein Witteveen staat op het Sneevliet-Monument in de Urnentuin 5 van Begraafplaats Westerveld in Driehuis (gemeente Velsen). Bovendien wordt zijn naam vermeld op het oorlogsmonument in Stompetoren en het informatiebord op de plek waar de zeven mannen om het leven zijn gebracht.
(1*) In akten komen zijn ouders dikwijls voor als Hans Wijbes/Wybes Witteveen en Klaaske Ulbes de Vries. Dat heeft te maken met de indertijd in Friesland voorkomende gewoonte om de voornaam van de vader toe te voegen aan de bij de geboorte opgegeven voornaam.
(2*) Hendricus Josephus Franciscus Marie Sneevliet (13 mei 1883 Rotterdam).
(3*) De negende verdachte, Klaas Barten uit Sint-Pancras, werd op de tweede dag van het proces weggevoerd. Hij was geen lid van het MLL-Front, maar had onder anderen Sneevliet onderdak verschaft. Barten overleed op 16 maart 1945 in het concentratiekamp Neuengamme.
Witteveen is gecremeerd in het crematorium in Driehuis.

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

• M. Perthus (red.), Voor Vrijheid en Socialisme, Gedenkboek van het Sneevliet Herdenkingscomité, Rotterdam, 1953: Wim Bot, Tegen fascisme, kapitalisme en oorlog: het Marx-Lenin-Luxemburgfront, juli 1940 – april 1942, Uitgeverij Syndikaat, Amsterdam, 1983 (site marxists.org); Saskia Baart en Gerrit Valk, Alkmaar in oorlogstijd, Uitgeverij Octavo, Bergen, 1983; Jan van Baar en Gerrit Valk, Alkmaar 1940-1945, kroniek van de bezettingsjaren, Uitgeverij Pirola, Schoorl, april 1995; toespraak voorzitter Dick de Winter van het Sneevliet Herdenkingscomité bij de onthulling van het informatiebord bij het Nationaal Monument Kamp Amersfoort op 11 november 2012; Oorlogsgravenstichting; site wiewaswie.nl (waaronder overlijdensakten 2/1942 gemeente Oterleek en 41/1942 gemeente Leusden); site 4en5mei.nl

Helaas geen map gevonden.