Geboortedatum:

1 januari 1898 (Onstwedde)

Overlijdensdatum:

8 maart 1945 (Woeste Hoeve, gemeente Apeldoorn)

Nationaliteit:

Nederlandse

Woonde in Exloo, A 273a. Zoon van landbouwer Roelf Schoenmaker (2 mei 1849 Onstwedde - 3 juli 1923 Kopstukken, gemeente Onstwedde ) en Hillechien Hommes (3 september 1858 Horsten, gemeente Onstwedde - 17 mei 1927 Kopstukken). Huwde op 24 maart 1921 met Catharina Ida Panman (27 februari 1898 Veendam - 17 maart 1965 Avereerst). Het echtpaar had drie kinderen.

Gemeentearchitect van Exloo sinds 1931 Tevens was hij brandweercommandant. Lid verzet behorend tot de OD-Odoorn. Hij was commandant van de Ordedienst en de Binnenlandse Strijdkrachten in Odoorn. Als lid van het bureau Assen van de Geheime Dienst Nederland gaf hij berichten en zelf gemaakte tekeningen en foto's door. Ook huisvestte en verzorgde hij onderduikers.

De SD arresteerde hem op 11 januari 1945 's avonds laat in zijn woning. De voorgaande dag had een inval plaatsgevonden bij de Asser GDN-bureauhouder Anne Smallenbroek (1*). Schoenmaker is na zijn aanhouding eerst overgebracht naar hotel Bieze in Borger, waar zijn collega Hendrik Meijeringh van de gemeente Borger al even eerder naar toe gebracht was.

Vervolgens zijn de beide mannen naar het Huis van Bewaring in Assen vervoerd. Na de arrestatie van Schoenmaker mocht zijn gezin niet langer in de gemeente Odoorn verblijven. Nadat Borger was bevrijd, keerde het gezin onmiddellijk naar huis terug. Exloo was al enige dagen eerder bevrijd

Als vergeldingsmaatregel voor de aanslag op SS-Befehlshaber Hanns Albin Rauter bij Woeste Hoeve zijn Schoenmaker en Meijeringh samen met onder anderen collega-medewerkers van het Asser GDN-bureau doodgeschoten.

Schoenmakers naam prijkt op oorlogsmonumenten op de hoek van de Exloërweg en de Bosweg in Odoorn en op de fusilladeplaats. Postuum werd hem het Mobilisatie Oorlogskruis verleend. In Exloo is de Johannes Schoenmakerlaan naar hem vernoemd.

(1*) Anne Marten Smallenbroek (14 mei 1919 Assen - 10 april 1945 Assen)
(2*) Hendrik Meijeringh (12 maart 1890 Borger).

Oorspronkelijk begraven in een massagraf in Ugchelen (Apeldoorn). Herbegraven op 17 mei 1945 op de Algemene Begraafplaats in Odoorn, grafnummer 213.

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

• Henk Berends, Woeste Hoeve 8 maart 1945, Uitgeverij Kok Voorhoeve, Kampen, 1995; W.A. Brug, Hun naam leeft voort...! Oorlogsslachtoffers verleenden hun naam aan straten en gebouwen, Repro Holland BV, Alphen aan den Rijn, 1989; Oorlogsgravenstichting: Erelijst van Gevallenen 1940-1945; site wiewaswie.nl (waaronder overlijdensakten 793/1945 gemeente Apeldoorn en 86/1945 gemeente Odoorn); genealogieonline.nl (stamboom Klavers + genealogy Harssema); Nationaal Archief; Historische Vereniging Carspel Oderen, 9e jaargang, nr 1, april 2007; site 4en5mei.nl.

Helaas geen map gevonden.