Geboortedatum:

18 oktober 1923 (Eenrum)

Overlijdensdatum:

4 december 1943 (Spijk, gemeente Bierum)

Begraven op:

Nederlands Ereveld Loenen
Vak: E. Graf: 538.

Nationaliteit:

Nederlandse

Woonde te Warffum, Zuiderhorn 32. Zoon van arbeider/landbouwer Wolter Zeef (20 februari 1903 Rasquert, gemeente Baflo) en Gezina Riepma (10 december 1904 Uithuizen). Ongehuwd. Los arbeider (Gronings verzetsarchief)/rijwielhersteller (Oorlogsgravenstichting)/landbouwer (overlijdensakten). Gereformeerd. Lid verzet. Zeef was een van de onderduikers die was ondergedoken bij landbouwer Wiert Wiertsema (1*) aan de Oost-Polderstraat 21 in Spijk. Bij een huiszoeking ontdekten medewerkers van de SD-Stelle Delfzijl niet alleen een radio, maar ook onderduikers. Die sloegen op de vlucht. 'Bierum in de branding': 'Een ging de zijdeur uit en kroop tot zijn kin in de gracht, een ander vluchtte door de schuur, over de brug in de boomgaard, waar een zoon des huizes zich bij hem aansloot, over de dijk waar ze door de Gestapo werden achterhaald. Anderen kropen weer tusschen de stroopakken of onder los stroo. Twee gingen door de schuur naar buiten om over een balk die de oevers van tuin en singel verbindt, een heenkomen te zoeken. De voorste kon de overkant der singel bereiken, waar de mist hem aan de oogen der achtervolgers onttrok (2*), doch de andere, Reinhard Zeef, werd door een doodelijk schot geveld.' (3*) Dat kwam uit het wapen van Oberscharführer Erwin Risch (4*). Op de zitting in februari 1949 beweerde hij volgens het rechtbankverslag in het Nieuwsblad van het Noorden dat hij het slachtoffer niet had willen doodschieten. Datzelfde krantenartikel vermeldt dat Zeef ervan werd verdacht dat hij iets te maken had gehad met de liquidatie van NSB-postbode Medema, die enkele maanden daarvoor in 't Zandt had plaatsgevonden (4*). De Duitsers namen Wiertsema, zijn zoon Nittert, onderduiker B. van Houten en vaste arbeider J. Kruger mee naar Delfzijl. Via het Huis van Bewaring in Groningen belandden zij in Utrecht, waar zij tot de eerste helft van mei 1944 bleven vastzitten. Het Oberkriegsgericht veroordeelde Wiertsema tot een gevangenisstraf van veertien maanden. Zijn zoon en Van Houten kregen beiden zeven maanden celstraf, terwijl Kruger werd bestraft met vijf maanden detentie. Die had hij al in voorarrest doorgebracht, zodat hij op vrije voeten kwam. Nittert en onderduiker Van Houten zaten hun straf in Utrecht uit. Wiertsema sr. is na een verblijf in Kamp Vught naar Duitsland getransporteerd, waar hij in verschillende plaatsen als dwangarbeider werkzaam is geweest. In februari 1945 werd hij vrijgelaten. Uitgeput keerde hij in ons land terug. Nadat hij enige weken in 's Heerenberg was verpleegd, reisde hij naar Groningen. Tot de bevrijding was hij ondergedoken. Op 25 mei 1945 werden zijn boerderij en zijn andere nog aanwezige bezittingen weer aan hem overgedragen. De boerderij gaf hij als nieuwe naam 'Herkregen Heerd'. Om een voorbeeld te stellen had de bezetter indertijd de boerderij met levende have en inventaris verbeurd verklaard. Het vee was op initiatief van Bierums burgemeester Pieter Siert Wiersema (5*) gekocht door Wiertsema's buren W. Mulder, F.J. Evers en P. Smit 'gekocht' . De dieren werden langzamerhand ook weer in het bedrijfsgebouw van Wiertsema gehuisvest. Na de oorlog bleek zijn veestapel zich tijdens zijn afwezigheid zelfs wat te hebben uitgebreid. De naam van Reinhard Zeef staat op het oorlogsmonument op de Algemene Begraafplaats aan de Noorderstraat 22 te Warffum.
(1*) Wiert Pauwel Wiertsema (22 april 1888 Holwerda – 23 februari 1962 Bierum).
(2*) Het rechtbankverslag in het Nieuwsblad van het Noorden maakt er melding van dat onderduiker J.S. Postema, die met Zeef werd achtervolgd, niet werd geraakt.
(3*) Op de verzetskaart bij het Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen staat dat Zeef op de vlucht in een gracht bij zijn onderduikadres door de SD is doodgeschoten.
(4*) SS-Oberscharführer Erwin Georg Risch (21 augustus 1909 Witten). De Groninger kamer van het Bijzonder Gerechtshof te Leeuwarden veroordeelde Risch voor oorlogsdaden tot een gevangenisstraf van vijftien jaar. Tegen hem was een detentie van 20 jaar geëist. De Bijzondere Raad van Cassatie verwierp zijn beroep tegen het arrest van het Bijzonder Gerechtshof. Op 18 mei 1956 werd hij de grens overgezet naar Duitsland.
(5*) Nanco Medema (16 juli 1909 Spijk, Groningen – 26 juni 1943 't Zand) is geliquideerd door de broers Jacob en Pieter Gootjes.
(6*) Pieter Siert Wiersema (25 september 1896 Zijldijk, gemeente 't Zandt – 8 februari 1958 Spijk, gemeente Bierum), burgemeester van Bierum van 1939-1944 en 1945-1958.

Begraven op het kerkhof in Warffum. Herbegraven op het Ereveld van de Oorlogsgravenstichting in Loenen vak E, grafnummer 538.

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

• Foto 1: Jeroen Koppes
• Bierum in de branding, Uitgeverij Profiel, Bedum, 4e druk, 2001 (oorspronkelijk De Bierumer, Delfzijl, 1947); Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen (OVCG); SD-er Risch meende het zo goed, Nieuwsblad van het Noorden, 22 februari 1949; Oorlogsgravenstichting; voormalige site Genlias/site wiewaswie.nl/site Alle Groningers (waaronder overlijdensakten 20/1943 gemeente Warffum en 34/1943 gemeente Bierum); Wilhelmina Engelinga Meiboom, Bijzonder Bestraft. Context, analyse en waardering van de bijzondere rechtspraak in de kamer Groningen en van cassaties in Groningse zaken, bestselleraanzee.nl, Noordwijk, 2016; NL-Verfahren (Niederländische Strafverfahren gegen Deutsche und Österreicher wegen im 2.Welkrieg begangener NS-Verbrechen), site www1.uva.nl; site 4en5mei.nl; site graftombe.nl.

Helaas geen map gevonden.