Geboortedatum:

7 oktober 1914 (Otaslavice, Tjechoslowakije)

Overlijdensdatum:

8 oktober 1940 (Ewell/Surrey, Groot-Brittannië)

Begraven op:

Tsjechoslowaaks Oorlogsgraf Northwood

Dienstnummer:

79345

Nationaliteit:

Tsjechoslowaaks (1918 - 1948, Republiek)

Josef Frantisek was de zoon van een timmerman die, na aanvankelijk voor slotenmaker leerde, vrijwillig dienst nam bij de luchtmacht Tjechoslowakije en in 1934-1936 de vliegopleiding doorliep in Prostejov. Vervolgens werd hij geplaatst bij het 2e Regiment in Olomouc. Gedurende zijn tijd bij de 5e Oberservatie-eenheid, vliegend in de Aero A-11 en Letov S-328 dubbeldekkers, kwam de individualistische aard van Josef voor het eerst tot uiting. Hij werd van Korporaal tot Soldaat gedegradeerd vanwege te late terugkeer naar zijn eenheid, bargevechten en andere incidenten. Er was een reële mogelijkheid dat Frantisek ontslagen zou worden. Als uitzonderlijke talent werd hij echter uitgekozen voor een opleiding tot gevechtspiloot bij het 4e Regiment en bleef ook bij deze eenheid na zijn training. In juni 1938 werd hij geplaatst bij de 40e Gevechtseenheid op Praag-Khelby. Tijdens de dramatische gebeurtenissen in 1938 werd de 40e Gevechtseenheid naar verschillende vliegvelden rond Praag verplaatst om de hoofdstad te verdedigen. Na het Verdrag van München moest de eenheid terugkeren naar Khelby waar zij tot 15 maart 1939 verbleef toen Tjechoslowakije zonder slag of stoot werd ingenomen door Duitsland. Josef Frantisek ontsnapte naar buurland Polen. Op 29 juli 1939 was hij bezig met voorbereidingen voor zijn reis naar Frankrijk toen Frantisek een aanbod kreeg om bij de Poolse Luchtmacht te gaan vliegen. Hij kwam aan op Deblin en, na een bijscholing op het Poolse materiaal, werd hij instructeur bij het Observatie Trainings Squadron. Nadat zijn vliegbasis op 2 september 1939 tot stof was gebombardeerd vertrok Frantisek naar vliegveld Gora Pulawska waar hij hielp met het wegvliegen van de overgebleven vliegtuigen voor de naderende Wehrmacht. Hierna werd Frantisek verschillende malen overgeplaatst en vloog, bij het steeds verder ineenstorten van het Poolse verzet verkenningsmissies. Op 22 september 1939 vlogen de zes overgebleven vliegtuigen vanaf vliegveld Kamionka Strumilowa naar Roemenië. Drie van de toestellen werden door Tjechen gevlogen. Frantisek nam Generaal Strzemieński mee. Zij landden op vliegveld Ispas en gingen via Cernovici en Jassa naar Pipera. Zij werden geïnterneerd maar ontsnapten op 26 september, bereikten Boekarest waar zij papieren bemachtigden, op 3 oktober aan boord gingen van het stoomschip Dacia en uit Constanta vertrokken om naar Beiroet te varen. Daarna ging de reis naar Marseille met het schip de Theophile Gautier en kwamen zij op 20 oktober 1940 aan in Frankrijk.
Meteen na zijn aankomst in Frankrijk had hij een aanvaring met een Tjechische commandant. Hierna kwam hij niet bij het Tjechische Buitenlandse Leger maar kwam bij de Poolse Luchtmacht. Over zijn gevechtsmissies bestaan tegenstrijdige berichten. Sommige getuigen beweren dat Frantisek 10 of 11 vijandelijke vliegtuigen neerschoot in Frankrijk. Er wordt aangenomen dat hij werd verwisseld door Britse historici met Frantisek Perina die 11 overwinningen behaalde bij de l'Armée de l'Air. Na de val van Frankrijk nam Frantisek op 18 juni 1940 een Pools schip vanuit Bordeaux naar Engeland. Op 21 juni arriveerde hij in Falmouth. Frantisek werd naar een verzamleplaats voor de Poolse luchtmacht gestuurd en ging op 2 juni naar Northolt waar het 303e Poolse Gevechtssquadron werd geformeerd. Het squadron vloog met de Hurricane Mk 1. Op 8 augustus, in één van de eerste trainingen, maakte Frantisek een buiklanding omdat hij vergat het landingsgestel te laten zakken.
Zijn eerste overwinning op Britse bodem behaalde Frantisek op 2 september 1940. De volgende dag steeg het squadron op en werd naar Dover geleid waar Frantisek nog een vijandelijk gevechtsvliegtuig neerschoot. Op 6 september 1940 schoot 303 Squadron in zware gevechten 5 Me 109's neer maar de Poolse verliezen waren die dag groot: beide Squadron Leaders (de Poolse Krasnodebski en de Britse Kellett) en twee andere Poolse piloten werden neergeschoten. Frantisek landde zijn beschadigde toestel op Northolt. Drie dagen later moest Frantisek een noodlanding bij een boerderij in de buurt van Falmer maken met een zwaar beschadigde Hurricane. Het toestel was een wrak maar Frantisek klom er ongedeerd uit. 15 september 1940 was een grootse dag voor No. 303 Squadron toen de eenheid 16 overwinningen behaalde op de Luftwaffe en Frantisek één Me 110 neerschoot.
Op 8 oktober 1940, één dag na zijn 27e verjaardag, stortte zijn Hurricane om 09.40 uur met grote snelheid neer aan het eind van het vliegveld op Cuddington Way in Ewell. Frantisek werd uit het toestel geslingerd, brak zijn nek en stierf.
Er zijn bronnen die zeggen dat hij een acrobatische manoeuvre voor het huis van zijn vriendin verkeerd inschatte. Andere getuigen noemen als verklaring complete uitputting vanwege voorgaande gevechten.
In de 28 dagen dat hij tijdens de Slag om Engeland vloog, behaalde hij 17 overwinningen en één waarschijnlijke. Met die score werd hij de beste RAF gevechtspiloot in de Slag om Engeland. Deze positie behield hij tot zijn dood.
Toen de Slag om Engeland op 31 oktober voorbij was, stond hij op nummer vier van de beste RAF gevechtspiloten.

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

• Foto 1: Aeropedia
• - SHORES, CH. & WILLIAMS, C., Aces High, Grub Street, London, 1994.
  - The London Gazette Issue 34958 published on the 1 October 1940
  - WW II Ace Stories
  - Pisis' European Air War Page
  - Letec po hvìzdách - Czochoslovak airmen in the RAF 1940-1945
  - Cielde de Gloire
  - Ambros
  

Helaas geen map gevonden.