STIWOT Battlefieldtour "IJmuiden"

Op zaterdag 11 september 2010 organiseerde STIWOT weer een battlefielfdtour. Dit keer stond de dag in het teken van de vestingwerken rondom IJmuiden. De dag startte in het Zee- en Havenmuseum. Na een ontvangst met koffie en thee begon om 10.30 een lezing die gegeven werd door Wil van Rixel. Als kind heeft hij de oorlog in IJmuiden zelf meegemaakt. Deze ervaringen heeft hij gebundeld in zijn lezing ‘Vijf hectische dagen van 10 tot en met 15 mei 1940 in IJmuiden.’ STIWOT had de primeur van de eerste lezing van de heer Van Rixel over dit onderwerp. In zijn voordracht vertelde de heer Van Rixel over de strategische betekenis van IJmuiden. Vooral de haven speelde een essentiële rol voor beide strijdende partijen. Zo was het namelijk de haven van IJmuiden waar een deel van het goud van de Nederlandsche Bank in veiligheid werd gebracht, maar vooral is het bekend als zijnde de haven van waaruit de Koninklijke familie naar Engeland wist uit te wijken.



Na de lezing stond inmiddels de lunch op ons te wachten. In de gezellige grote zaal van het Zee- en Havenmuseum werd deze genuttigd. Toen iedereen was uitgegeten vertrokken we richting het Bunkermuseum IJmuiden. Hiervandaan werd het programma van deze battlefieldtour vervolgd. Bij het Bunkermuseum stonden Leo de Vries en Geertjan Praal op ons te wachten. Beide heren zijn verbonden aan Stichting WN2000, een organisatie die zich inzet voor het behoud en het toegankelijk maken van de bunkers van het Seefront IJmuiden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bouwde de Duitse bezetter een uitgebreid stelsel van kustbatterijen, luchtafweerbatterijen, commandocentra en infanteriestellingen in het kustgebied. Dit zogenaamde Seefront IJmuiden strekte zich langs de kust van Heemskerk tot Bloemendaal. De verdedigingswerken waren onderdeel van de Atlantikwall, de bijna 2500 kilometer lange verdedigingslinie van de Noordkaap tot de Spaanse grens.

Gezien de grote opkomst was besloten de groep in tweeën te splitsen. De ene groep ging op pad met de heer Praal. Tijdens zijn wandeling van ruim anderhalf uur werd uitgebreid stilgestaan bij onder andere de diverse geschutsbunkers van het type M272 die nog altijd aanwezig zijn. Veelzeggend detail is de late opleverdatum van de geschutsbunkers. Voor de eerste bunker werd in februari 1944 het beton gestort. Pas in juli 1944, dus na de landing in Normandië en de opening van het Westelijk Front kwamen alle geschutsbunkers gereed. Een andere opvallende verschijning is de vuurleidingspost van het type M178. Deze vuurleidingspost is uniek in Nederland. Gelijksoortige vuurleidingsbunkers vinden we alleen nog in Frankrijk. Deze bunker speelde overigens nog een rol in de film “Soldaat van Oranje” waar deze door toedoen van de ietwat vrije interpretatie van regisseur Paul Verhoeven werd omgebouwd naar een heuse geschutsbunker, inclusief kanonnen.



Na de deskundige rondleiding van de heer Praal langs de batterijen van Marine Küsten Batterie Heerenduin werden de groepen gewisseld. Het andere deel van het bezoek was een rondleiding langs de stellingen van Marine Flak Batterie Olmen. Deze rondleiding stond onder begeleiding van de heer De Vries, eveneens verbonden aan het Bunkermuseum IJmuiden. De heer De Vries leidde de groep langs de verschillende grote en kleine bunkers op het museum terrein. De rondleiding bracht de groep naar een aantal kleinere bunkers welke vooral werden gebruikt voor het herbergen van personeel. Ook stonden er een aantal bunkers waar FLAK (Flugt Abwehr Kanone) geplaatst konden worden om overvliegende geallieerde vliegtuigen te beschieten. Maar bovenal zijn een aantal bunkers in de loop der jaren in gebruik genomen als expositieruimte. Stichting WN2000 heeft sinds haar oprichting rond het jaar 2000 steeds meer bunkers in beheer en heeft daarmee de mogelijkheid steeds meer bunkers op te knappen en in te richten als expositieruimte. Ook voor in de toekomst heeft deze organisatie een aantal interessante projecten in het verschiet liggen.



Mede door het uitstekende weer dat we deze dag hadden kunnen we spreken van een interessante en geslaagde dag. Niet in de laatste plaats door de uitstekende begeleiding van de verschillende gidsen waarmee we dit programma hebben kunnen samenstellen. Onze dank gaat uit naar de heer Van Rixel voor zijn interessante lezing en de heren De Vries en Praal voor hun deskundige begeleiding langs de beide kustverdedigingsstellingen. De opkomst voor deze dag heeft ons positief gestemd om ook volgend jaar met een mooi programma aan battlefieldtours voor de dag te komen. Er zijn al een aantal plannen, maar graag houden we u op de hoogte via onze website en de nieuwsbrief.



Jeroen Niels (namens STIWOT Reizen)
Alle foto's: © STIWOT