Sporen van de strijd: Inundatie van de Wieringermeerpolder

2019 en 2020 zijn bijzondere jubileumjaren: we vieren 75 jaar vrijheid. Het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) staat uitgebreid stil bij deze zwaar bevochten vrijheid, waarbij ons accent ligt op Nederland en de Nederlandse bijdragen. De onderstaande bijdrage van Tessa Mulders is overgenomen van de website www.75jaarvrij.nl.

Op 17 april 1945 besluiten de Duitsers de dijk van de Wieringermeerpolder op te blazen. Met geallieerde bommen slaan zij twee gaten in de dijk die de polder scheidt van het IJsselmeer. De twee kraters van ruim twintig meter diep geven ruim 750 miljoen kubieke meter water vrij spel.



In de eerste twee etmalen na de inundatie stroomt het water nog relatief rustig de polder binnen, daarna stijgt het waterpeil razendsnel. Duizenden bewoners, die slechts enkele uren van tevoren zijn gewaarschuwd, slaan haastig op de vlucht. Tot directe slachtoffers leidt het niet. Wel vatten de bezetters bijna dertig onderduikers in de kraag.

Het opblazen van de dijk resulteert in enorme schade voor de landbouw. Ruim 20.000 hectare landbouwgrond en bijbehorende gewassen komen onder water te staan. Meer dan 80% van alle aanwezige gebouwen wordt vernield door de verwoestende kracht van het water.



Een duidelijke, directe aanleiding voor de onderwaterzetting ontbreekt. Factoren die een rol kunnen hebben gespeeld vormen de angst voor geallieerde luchtlandingen en een geallieerde oversteek over het IJsselmeer. Naar de daadwerkelijke toedracht blijft het echter gissen.

Ter herinnering aan de onderwaterzetting van de polder is er op de Noorderdijkweg in Wieringermeer een gedenksteen geplaatst. De tekst op de plaquette verwijst naar de tragische gebeurtenissen, slechts enkele weken voor de Duitse capitulatie. Het duurt na de bevrijding tot december 1945 voordat de Wieringermeerpolder weer volledig is drooggemalen.



Wieringermeerpolder onder water
"17 april 1945, de Duitsers hebben de dijk tussen het IJsselmeer en de Wieringermeer opgeblazen. Onze trots, onze prachtige modelpolder, is de ondergang tegemoet gegaan. Een gat van bijna 300 meter werd in de nog nieuwe dijk geslagen. Zonder enige militaire noodzaak van strategisch belang, werden 20.000 hectare prachtig bouwland, aan het allesvernietigende water prijsgegeven."