In de nacht van 5 op 6 september 1944 deporteerde de Duitse bezetter 3000 gevangenen vanuit kamp Vught naar concentratiekamp Sachsenhausen in Duitsland. Dit was, vlak na Dolle Dinsdag, het laatste transport vanuit het in grote haast ontruimde kamp Vught. Ruim de helft van de afgevoerde gevangenen zou de oorlog niet overleven. Omstreeks deze data vindt daarom ieder jaar een openbare herdenking van de slachtoffers plaats in Vught. Een van de sprekers is historicus Hans Blom, oud-directeur van het NIOD. De herdenking wordt georganiseerd door Nationaal Monument Kamp Vught, Basisschool De Springplank, het Centraal Orgaan Voormalig Verzet en Slachtoffers (COVVS) en de Gemeente Vught.
Om 11.45 uur vertrekken de deelnemers in een stille tocht vanaf het Raadhuis in Vught naar het Sachsenhausen-monument in het Reeburgpark. De tamboers van het Gilde Sint Catharina leiden de stoet. Bij het monument zal om 12.15 uur het officiële gedeelte van de herdenking plaatsvinden. Na een welkomstwoord door ceremoniemeester Riekje Nieuwstraten en een introductie door wethouder Peter Pennings houdt prof.dr. Hans Blom, oud-directeur van het NIOD en lid van het curatorium van NM Kamp Vught, een toespraak. “De gebeurtenissen ten tijde van het naziregime en de Tweede Wereldoorlog hebben nog altijd een grote zeggingskracht in het heden. Als historicus aanvaard ik graag uitnodigingen om te spreken bij herdenkingen, omdat ik zo kan bijdragen aan de gedachtenvorming over de betekenis van dit verleden in het heden. Dit geldt ook voor wat zich in Sachsenhausen afspeelde.”
Narcissen voor joodse kinderen
Hierna volgt een muzikaal intermezzo en een bijdrage van leerlingen van Basisschool De Springplank, die het monument hebben geadopteerd. Na twee minuten stilte en de kranslegging kunnen aanwezigen zelf bloemen leggen bij het monument (einde plm. 13.00 uur). Om plm. 13.00 uur eindigt de herdenking en wordt in het Reeburgpark een plaquette onthuld in het kader van het '
Daffodil-project'. In de vorm van een hart werden in 2017 in totaal 2142 narcissen geplant: één voor elk vanuit Vught gedeporteerd en vermoord joods kind. Burgemeester Van de Mortel plantte in 2017 de eerste narcissen in het Reeburgpark.
Film ‘De prijs van overleven’
Vanaf 14.00 uur is er een middagprogramma in Nationaal Monument Kamp Vught, Lunettenlaan 600 te Vught. Na een lunch in het museumcafé wordt de documentaire ‘De prijs van overleven’ van Louis van Gasteren vertoond. Zijn film werd in 2003 bekroond met een Gouden Kalf. De film (60 min.) is een vervolg op ‘Begrijpt u nu waarom ik huil?’ over oud-gevangene Joop, die in de jaren zestig behandeld werd middels de controversiële lsd-therapie van psychotherapeut Jan Bastiaans. Van Gasteren gaat na de dood van Joop in gesprek met zijn weduwe en zoon. Twee andere kinderen hebben radicaal gebroken met hun ouders; hun bijdrage blijft beperkt tot brieven waaruit de meest treffende passages worden geciteerd. Met eenvoudige filmische middelen maakt Van Gasteren duidelijk hoe oorlogsleed kan doorwerken in de levens van (klein-)kinderen.
Museumbezoek is hierna mogelijk tot 17.00 uur. Voor de lunch vraagt de organisatie een eigen bijdrage van 10 euro per deelnemer; contant te voldoen in NM Kamp Vught. Via info@nmkampvught.nl is aanmelding mogelijk (tot 1 september).