Topkoks werken mee aan expositie ‘Eten in oorlogstijd’

Van 1 juli 2017 t/m 7 januari 2018 is in Nationaal Monument Kamp Vught de tentoonstelling Eten in oorlogstijd te zien. Vijf bekende Nederlandse koks namen de uitdaging aan om een gerecht te creëren met ingrediënten uit de bezettingsjaren. De hoofdrollen zijn weggelegd voor Edwin Florès, Julius Jaspers, Bobby Rust, Angélique Schmeinck en Pierre Wind. De tentoonstelling geeft een verrassende kijk op de bezettingsperiode en haakt in op de voedingstrends van deze tijd. De expositie is ontwikkeld door het Verzetsmuseum Amsterdam.


Collage van beelden uit de expositie ‘Eten in oorlogstijd’ (foto Saskia Lelieveld)

Aandacht voor goed en gezond eten is een trend: minder vlees, zuivel en vet en meer plantaardige voeding. We willen groenten van het seizoen, liefst biologisch, zelf verbouwd of wild geplukt. Wat nu ‘in’ is, werd tijdens de Tweede Wereldoorlog noodgedwongen in de praktijk gebracht. In 1940 viel de import weg en moest Nederland zelfvoorzienend worden. Hierdoor veranderde het voedingspatroon ingrijpend: minder vet en vlees en meer groenten, granen, aardappelen en peulvruchten. Het dagelijkse menu werd, tot aan de Hongerwinter van 1944-1945 in de westelijke steden, zelfs gezonder dan het was vóór 1940.

Philiprak in nieuw jasje
Nationaal Monument Kamp Vught biedt tijdens de expositie extra activiteiten aan. Tijdens de expositie wordt een vitrine met objecten en documentatie over voedsel in Kamp Vught ingericht. Voor de gevangenen die in Kamp Vught bij Philips te werk gesteld waren, werd dagelijks vanuit Eindhoven een stamppot met bonen en vet spek het kamp binnen gebracht: de Philiprak. John Kocken van restaurant De Heer Kocken in Vught – met Michelinster sinds 2009 - heeft met de ingrediënten van toen een Philiprak van nu gemaakt. Jeroen Goossens van Boulangerie Goossens in Vught bakte kruidkoekjes uit het oorlogskookboek ‘Onze voeding in distributietijd’ uit 1941.

Tijdens vakantie wordt op maandag t/m vrijdag in het auditorium afwisselend ‘De Hongerwinter’ uit de serie ‘13 in de oorlog’ vertoond, naast ‘Zweeds wittebrood’ uit de serie ‘Andere Tijden’ en ‘De jaren ’40’ uit de serie ‘Mooi was die tijd: een gezin in een reis door de tijd’. Op 15 september en 7 oktober kunnen bezoekers onder begeleiding van wildplukker Leoniek Bontje en voedingsdeskundige Yvet Noordermeer op zoek in de Vughtse bossen naar eetbare kruiden en gewassen. Na afloop wordt van de oogst eten gemaakt. Voor meer informatie en activiteiten, zie de website (Agenda).

Een gerecht voor elk bezettingsjaar
In ‘Eten in oorlogstijd’ bereiden bekende chef-koks gerechten met ingrediënten uit de bezettingstijd. Het Verzetsmuseum belicht daarbij de historische achtergrond; de kok gaat in op voedingswaarde en smaak en legt verbanden met kooktrends van nu. Pierre Wind laat zien dat de recepten in de jaren ‘30 zeer vetrijk waren. Michelinsterrenchef Bobby Rust kookt zoals in 1940-1941 met bonen als vleesvervanger. ‘Wildplukker’ en kok Edwin Florès maakt een gerecht uit 1942-1943 met ingrediënten uit het Vondelpark. Angélique Schmeinck, televisiekok van 24Kitchen, kookt zoals tijdens de Hongerwinter met bloembollen. Julius Jaspers van het tv-programma Topchef stelt een gerecht samen uit een ‘mystery box’ met ingrediënten uit de pakketten van de voedseldroppings rond de bevrijding. Bij de tentoonstelling verschijnt een catalogus met recepten en verhalen (€ 12,50). Voor kinderen vanaf 10 jaar is een gratis speurboekje beschikbaar. De teksten zijn Nederlands en Engelstalig.