Herdenking kindertransporten vanuit Kamp Vught

Op zondag 5 juni is om 13.00 uur op het buitenterrein van Nationaal Monument Kamp Vught een openbare herdenking van de kindertransporten van juni 1943, in samenwerking met Stichting Sobibor. Voorafgaand aan de herdenking lezen kinderen van de Vughtse basisschool De Schalm (groep 7) namen van weggevoerde kinderen voor langs de route naar het kindermonument (vanaf 12.45 uur).


Scholieren van De Schalm uit Vught bij het kindermonument (foto Jan van de Ven)

Gered van deportatie
Na een welkomstwoord door Jeroen van den Eijnde (directeur NM Kamp Vught) volgt een korte toespraak van Maarten Eddes (voorzitter Stichting Sobibor). Bijzonder is dit jaar de bijdrage van de heer Loek van Mourik (74) uit Vught. Hij vertelde onlangs zijn persoonlijke verhaal aan het Brabants Dagblad. Als 16 maanden oude peuter werd Jacob Levie de Vries gered door een 14-jarig meisje, dat hem uit de rij op het Jonas Daniël Meijerplein in Amsterdam plukte. Zij stopte hem onder haar jas en behoedde hem zo voor deportatie. Zijn moeder en twee (half-)zusjes Theodora en Hanna werden afgevoerd naar Vught en gingen via Westerbork naar vernietigingskamp Sobibor, waar zij werden vermoord op 11 juni 1943. Jacob werd als pleegkind opgenomen in het gezin Van Mourik; in 1956 veranderde hij zijn naam in Lodewijk (Loek) van Mourik. Lang dacht hij dat zijn hele familie was omgekomen in de oorlog; enkele maanden geleden kreeg hij bericht van een achternicht die onderzoek deed en zo vond hij alsnog enkele familieleden terug. “Zo blijkt maar dat je nooit moet opgeven. Ik had dit echt nooit meer verwacht.”

Kinderwensen
Oud-presentator Donald de Marcas leest de proclamatie van de Joodse kampleiding voor, waarmee het transport van de Joodse kinderen bekend werd gemaakt. Dit jaar wordt de muziek verzorgd door het Revesz Trio, bestaand uit de broer en zusjes Esther (9), Etienne (10) en Márgit-Marees (12) onder begeleiding van hun vader Etienne Revesz die ook de arrangementen verzorgt. Voor deze middag hebben zij enkele toepasselijke nummers ingestudeerd. Opperrabbijn Binyomin Jacobs houdt een toespraak en zegt kaddisj, het gebed voor de doden.
De kinderen van De Schalm hebben onderzoek gedaan naar de geschiedenis en achtergrond van enkele kinderen van de transporten. Onderdeel hiervan was het bedenken van een wens voor de overleden kinderen met als vraag “wat denk je dat het kind zélf graag had willen worden?”. Enkele verhalen en wensen worden voorgelezen bij het kindermonument. In de hal zijn posters te zien die de scholieren gemaakt hebben. Zij laten ook 73 ballonnen op, een voor elk jaar dat verstreken is sinds de transporten in 1943

Achtergrond
Precies 73 jaar geleden werden in twee dagen tijd, op 6 en 7 juni 1943, bijna 1300 Joodse kinderen, meestal begeleid door slechts één van de ouders vanuit Vught via Westerbork naar het vernietigingskamp Sobibor gedeporteerd en daar meteen vermoord. Deze gebeurtenis wordt jaarlijks herdacht in een plechtigheid rond het kindergedenkteken. Op dit monument zijn de namen verwerkt van bijna 1300 weggevoerde kinderen met hun naam en leeftijd; voor veel bezoekers is het monument een van de meest indrukwekkende plekken in het herinneringscentrum.

Twee zusjes met één naam: Judith
Vanaf 15.00 uur is er een middagprogramma in het auditorium. Judith van Geens was een van de kinderen die mee is gegaan met de kindertransporten. Haar zusje, dat vlak na de oorlog werd geboren, kreeg haar naam mee. Judith Waterman-van Geens vertelt over de impact die dit op haar leven heeft gehad en wordt hierover geïnterviewd. Dit jaar hebben drie studenten van de Universiteit van Amsterdam een korte film gemaakt over Judith Waterman-Van Geens, dat eveneens vertoond wordt. Ook zij schuiven aan voor het interview. Annemieke Kamoschinski (vrijwilliger bij Nationaal Monument Kamp Vught) leidt het gesprek. Via info@nmkampvught.nl is aanmelding voor dit onderdeel mogelijk. Het herinneringscentrum en barak 1B zijn geopend van 12.00 tot 17.00 uur; in het museum is de expositie ‘Dansen met de vijand’ over de Joodse danslerares Roosje Glaser te zien.

De entree tot NM Kamp Vught en barak 1B is op 5 juni vrij.