Martin van Rijn, staatssecretaris van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport verricht op 27 november de openingshandeling van barak 1B, de laatste stenen barak van het voormalige SS-concentratiekamp Vught. Voor het eerst wordt hier nu ook de naoorlogse geschiedenis van Kamp Vught belicht. Daarnaast biedt het gebouw met workshopruimtes nieuwe mogelijkheden voor het educatieve aanbod van Nationaal Monument Kamp Vught.
Foto: Jan van de Ven
Rijksmonument
De laatst overgebleven authentieke kampbarak 1 aan de Lunettenlaan is sinds 2001 een rijksmonument. Barakdeel 1B stond leeg tot de stichting (een samenwerkingsverband van Museum Maluku, Vughts Museum en Nationaal Monument Kamp Vught) in 2010 het recht van opstal verkreeg. Onder de vlag van Nationaal Monument Kamp Vught is een vaste presentatie ontwikkeld over de geschiedenis en functies van de barak. De expositie bestrijkt vier periodes: het concentratiekamp (1943-1944), het opvangkamp voor Duitse burgerevacués uit het grensgebied (1944-1945) en het interneringskamp (1944-1949). Sinds 1951 is een deel van het kamp in gebruik als woonoord ‘Lunetten’ voor Molukse ex-KNIL-militairen en hun gezinnen. In barak 1B komen zo de lotgevallen samen van tienduizenden mensen die in de afgelopen 70 jaar noodgedwongen op deze plaats verbleven.
Directeur Jeroen van den Eijnde: “Barak 1B is één van de ‘plaatsen van herinnering’ in ons land, waar je het verleden van heel dichtbij ervaart. In barak 1B kan nu - naast het verhaal uit 1943-1944 - de vaak nog onbekende, boeiende, complexe en soms ook traumatische naoorlogse geschiedenis van deze plek worden verteld, in aanvulling op het verhaal dat we over Kamp Vught vertellen in ons herinneringscentrum.”
Nieuwe mogelijkheden
Sinds de oprichting van stichting Barak 1B in februari 2010 is hard gewerkt aan de verwerving van financiële steun en draagvlak voor de restauratie en inrichting van dit gebouw met een inhoud van liefst 500 vierkante meter. Inmiddels is de stichting opgegaan in die van NM Kamp Vught, die de ‘dependance’ exploiteert. In totaal is 900.000 euro besteed aan de restauratie van het rijksmonument, naast ruim 500.000 euro voor de inrichting van het gebouw met vaste expositie, workshopruimtes en andere faciliteiten. Het vfonds (Nationaal Fonds voor Vrede, Vrijheid en Veteranenzorg) was hierbij de belangrijkste financier met een bijdrage van 800.000 euro.
Op 27 november is Nationaal Monument Kamp Vught voor publiek gesloten vanaf 13.00 uur.
Barak 1B is vanaf 30 november vooralsnog geopend op woensdag, zaterdag en zondag (12.00-17.00 uur); groepen op afspraak. De entree is vrij, zoals in Nationaal Monument Kamp Vught.
Architect: Wijnen Architectuur, ’s-Hertogenbosch; aannemer: de Bonth van Hulten, Nieuwkuijk; ruimtelijke vormgeving: Rietbroek Oudijn Ontwerpers, Amsterdam; grafische vormgeving: Neon ontwerpers, Amsterdam; tentoonstellingsbouw: Bruns, Bergeijk; teksten: Ottie Thiers, Vught; AV-media: Ellen van Kempen, Rosmalen - in opdracht van Nationaal Monument Kamp Vught.