Archief Jan van Hoof naar Bevrijdingsmuseum

Het Bevrijdingsmuseum in Groesbeek is in het bezit gekomen van een bijzondere aanwinst: het familie-archief van verzetsman Jan van Hoof. Het betreft de nalatenschap van een naast familielid van Jan van Hoof. De collectie is door het kantoor Hekkelman Avocaten & Notarissen te Nijmegen aan het Bevrijdingsmuseum overhandigd. Het gaat om ruim 250 archiefstukken: o.a. brieven, verklaringen, onderzoeksrapporten, afschriften, foto’s, schriftjes en ansichtkaarten.

Jozef Lambert (Jan) van Hoof werd op 7 augustus 1922 in Nijmegen geboren als zoon van Jan Lambert van Hoof (1881-1965), leraar boekhouden, en Regina Engeline Herfkens (1886-1979). Ze hadden twee zoons en twee dochters. Jan van Hoof is bekend geworden als ‘de redder’ van de Nijmeegse verkeersbrug over de rivier de Waal op 18 september 1944. Op die dag zou hij de draden van een door de Duitsers onder de Waalbrug aangebrachte springlading onklaar hebben gemaakt. Op 19 september 1944 werd Jan van Hoof in Nijmegen als gids op een Engelse verkenningswagen door een Duitse militair doodgeschoten. Hij ontving postuum meerdere onderscheidingen, ook in het buitenland.

Hoewel er geen sluitend bewijs is van de rol van Jan van Hoof bij de sabotage aan de verkeersbrug over de Waal, doet dit weinig af aan het verzetswerk van de 22-jarige Nijmegenaar. Het familie-archief van Jan van Hoof wordt binnenkort onderwerp van studie door de historici van de Radboud Universiteit Nijmegen, dr. Joost Rosendaal en drs. Lennert Savenije. Er is reeds voorbereidend onderzoek gedaan door de conservator van het Bevrijdingsmuseum drs. Rense Havinga.

Het Bevrijdingsmuseum toont vanaf 8 december a.s. in de vaste opstelling van de collectie enkele topstukken uit het archief van Jan van Hoof: zijn persoonlijke onderscheidingen, jeugdfoto’s, zijn cijferlijst van school, bijzondere documenten waaronder een brief van Koningin Wilhelmina en getuigenverklaringen van Nijmeegse burgers. De unieke stukken zijn vanaf 8 december permanent te
bezichtigen voor de bezoekers.

Op vrijdagavond 14 december a.s. om 19.30 uur, geeft de heer Henny Meijer, gids en onderzoeker van het Bevrijdingsmuseum, een lezing over Jan van Hoof met als titel : “Jan van Hoof, een andere kijk op zijn postume erkenning”. Waarom werd de aan Van Hoof toegekende Militaire Willems-Orde ter discussie gesteld en de onderscheidingen van anderen niet? Waarom was er in dit geval een uitspraak van een commissie van vijf generaals nodig om deze postume inschrijving in de Registers van de Militaire Willems-Orde te bevestigen? Waarom was één van de vijf generaals sceptisch en werd zijn mening apart als bijlage gepubliceerd? Enige vragen die wellicht kunnen worden beantwoord en die een andere invalshoek geven aan de beoordeling van de verzetsstrijder Jan van Hoof, die Nijmegen nog steeds in twee kampen verdeelt over de vraag: “Was Jan van Hoof nu WEL of NIET de redder van de Waalbrug op 18 september 1944?”

Citaat van Henny Meijer - specialist en auteur van diverse publicaties over Nederlandse Dapperheidsonderscheidingen:

"Er is geen boek, film en musical met Jan van Hoof in de hoofdrol, terwijl bij de Militaire Willems-Orde van de “Soldaat van Oranje” Erik Hazelhoff Roelfzema zeker veel meer onbeantwoorde vragen kunnen worden gesteld".