Fotoverslag Rondom kamp Auschwitz I (deel 2/2)

STIWOT-forumlid Wijnhoven bezocht recent Oswiecim in Polen, waar zich tijdens de Tweede Wereldoorlog het beruchte concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz bevond. Hij maakte meerdere fotoreportages, niet van het kamp, maar van de omliggende omgeving waar nog talrijke bouwwerken te vinden zijn uit de naziperiode. Hieronder het tweede deel van zijn bezoek aan de omgeving van kamp Auschwitz I, het hoofdkamp.

Himmler bezocht Auschwitz twee keer ('41 en '42). Volgens sommige bronnen zou hij tijdens zijn tweede bezoek in het 'Führerheim' de nacht hebben doorgebracht, maar dit klopt niet.

Himmler begon zijn tweedaagse inspectie van Auschwitz II (Birkenau) op 17 juli in het 'Führerheim' en had hier overleg met verschillende SS’ers (o.a. kampcommandant Rudolf Höss en generaal Schmauser). Tegen de avond zou hij hier nog een keer terug keren voor een maaltijd. Daarna vertrok hij naar de villa van Gauleiter Fritz Bracht in Katowice waar hij de nacht doorbracht.

Himmler zag tijdens de inspectie met eigen ogen de ontberingen waaraan de gevangen bloot stonden en zou zelfs een vergassing hebben bijgewoond. In het vrouwenkamp praatte hij met gevangenen (o.a. over het "fanatisme" van de Jehova's) en gaf hij enkele vrouwen die voor kleine criminele vergrijpen vastzaten gratie. Ze konden, waarschijnlijk tot hun grote verbazing, nog dezelfde dag het kamp verlaten.


De voormalige 'Führerheim', anno 2012.


In de bakkerij werkten gevangenen uit het hoofdkamp. Het pand werd in 1941 gebouwd door gevangenen en ligt ten westen van het hoofdkamp.


Opnieuw de bakkerij. Op de foto uit de oorlog is aan de rechterkant op de achtergrond het SS hoofdkwartier zichtbaar (het lijkt of de gebouwen aan elkaar vastzitten). En helemaal rechts is een klein gedeelte van het Unterkunftsgebäude voor SS-officieren te zien.


Links: Het voormalige slachthuis. Zo'n 400 meter van hoofdkamp (aan de oostzijde). Rechts: Supermarkt voor SS-families, ook bekend als 'Haus 7'. In het gebouw zat ook een kantine/cafetaria en op de bovenverdieping enkele kantoortjes. De jonge verzetsstrijdster Helena Daton werkte hier als burger van 1941 tot 1945. Omdat er in het pand ook gevangenen werkten, functioneerde Haus 7 als contactpunt tussen het verzet binnen en buiten het hoofdkamp (PPS Brzeszcze groep). Helena's rol was hierin cruciaal. Ze was ook betrokken bij enkele ontsnappingen en verzorgde contacten tussen gevangenen en hun families. Kampcommandant Höss ondertekende persoonlijk Helena's permissie om zich vrij door het zwaarbewaakte gebied rond het kamp te begeven.


Tijdens de oorlog bevond zich pal voor het hoofdkamp een houten brug over de rivier Sola. De brug werd in 1941 gebouwd door gevangenen. Het was een van de plekken waar men de as uit de crematoria in de rivier Sola dumpte. In 1945 bliezen de Duitsers de brug op, maar d.m.v. oude luchtfoto's is wel de exacte locatie te bepalen (foto rechts). Op de achtergrond van de foto links zijn de gebouwen van Auschwitz I te zien.


In de oosthoek net buiten het hoofdkamp ligt de toenmalige woning van Kampcommandant Rudolf Höss (foto links). Op de foto rechts: Josef Mengele, Rudolf Höss (midden) en Josef Kramer.



Je moet even een hek over en door wat struiken kruipen, maar dan vind je op zo'n 300 meter van het kamp, en schuin achter het huis van Höss, het gebouwtje dat ooit dienst deed als sauna/badhuis voor SS-personeel. De SS liet het in '41 bouwen en alhoewel het nog in redelijke staat verkeerd zou een beetje onderhoud geen overbodige luxe zijn. Het ligt uit het zicht en verscholen in het struikgewas.

Voor het eerste deel van mijn fotoverslag van mijn bezoek aan de omgeving van Auschwitz I klik hier.

Archieffoto's: © Yad Vashem