STIWOT-medewerker Kaj Metz bezocht als één van de eerste bezoekers het net opnieuw opgeleverde Armia Krajowa (AK) museum in Krakau, Polen. Dit museum bestaat al een tijdje maar heeft een grondige renovatie ondergaan en was daarom een lange tijd gesloten voor het publiek.
Zoals de naam al aangeeft staat dit museum in het teken van de Armia Krajowa (Binnenlandse Leger of Thuisleger in het Nederlands). De geschiedenis van deze verzetsbeweging in vogelvlucht:
"De Armia Krajowa was in het gehele bezette Poolse gebied actief vanaf september 1939 tot haar opheffing in januari 1945. De AK kwam voort uit de Sluzba Zwyciêstwu Polski (Poolse Overwinningsorganisatie) die op 27 september 1939 door generaal Michal Karaszewicz-Tokarzewski was opgericht. Op 17 november 1939 werd door generaal Wladyslaw Sikorski deze organisatie vervangen door de Zwiazek Walki Zbrojnej (Verbond van Gewapende Strijd), die na samengaan met de Polski Zwiazek Powstanczy (Poolse Verzetsunie) op 14 februari 1942 als Armia Krajowa door het leven ging.
De Armia Krajowa, een van de grootste verzetsbewegingen tijdens WO2, was het gewapende element van wat later de Poolse Ondergrondse Staat zou gaan heten. Door de macht van het Rode Leger en de Sovjet-Unie kreeg echter in de eindfase van de Tweede Wereldoorlog en hierna de Armia Ludowa, het communistische Volksleger van Polen, de meeste macht in handen. De Volksrepubliek Polen, een communistische satellietstaat, vervolgde in de naoorlogse jaren de Armia Krajowa welke reactionair geacht werd.
Het grootste wapenfeit van de AK was de opstand in Warschau tussen 1 augustus en 2 oktober 1944. Meer dan 10,000 opstandellingen sneuvelden in de gevechten en 15.000 werden gevangen genomen. Daarnaast was de AK verantwoordelijk voor meerdere aanslagen en onderhield het nauwe banden met de geallieerden en Poolse regering in ballingschap."
Het museum is gevestigd in een voormalige Duitse magazijnencomplex, waar de AK op 20 augustus 1943 een aanslag op pleegde. Tijdens deze aanslag kwam de Poolse verzetsman Kazimierz Kolaczkowski op 22 jarige leeftijd om het leven. Een plaquette bij de ingang is ter nagedachtenis aan de aanslag en in het bijzonder deze jongeman.
Binnen, links van de uitgang is een een micro-tentoonstelling over Kolaczkowski met wat persoonlijke bezittingen en foto's. Deze is gratis te bezichtigen.
Voor een schamele 2,5 zloty (60 euro cent) heeft u een ticket gekocht en is er mogelijkheid voor een voorproefje van het nieuwe museum. De renovatiewerkzaamheden waren in volle gang en er werd in en uit gelopen.
Een vriendelijke museummedewerker wijst ons naar een tijdelijke expositie op de eerste verdieping. Deze expositie is onderverdeeld in de volgende onderwerpen: De geallieerde operaties boven Polen, de Warschau opstand van 1944, de geschiedenis van de AK en de bevrijding van Krakau in januari 1945 door het Rode Leger.
De geallieerde operaties boven Polen.
De Warschau opstand.
Een interessant object: Een Duitse Eisernes Kreuz gemodificeerd tot een onofficiële Poolse onderscheiding van de AK.
De gevechten om Krakau en de uiteindelijk bevrijding in januari 1945.