Viering van de bevrijding van Parijs - 25 augustus 2004

Vive la liberté!
Op 24 en 25 augustus jongstleden was het zestig jaar geleden dat Parijs bevrijd werd door de 2ème Division Blindée van general Leclerc en de 4th U.S. Armoured Infantry Division. Speciaal voor STIWOT bezocht Parijzenaar Hans Arie Kroon de festiviteiten. De zware regenval trotserend maakte hij een uitgebreide fotoreportage waarvan wij hier een bescheiden selectie tonen.



De festiviteiten begonnen op 24 augustus, zestig jaar geleden arriveerde de Franse 2ème Division Blindée in het zuiden van Parijs bij de Porte d’Orleans en de Amerikaanse 4th Infanterie Divisie in het zuidwesten van Parijs bij de Porte d’Italie. Een derde colonne van gemotoriseerde Franse troepen kwam in het westen bij de Porte de Versailles de stad binnen en rukte op naar de Place de l’Etoile.

Samen drongen de drie colonnes op naar het centrum van Parijs, waar nog enkele sporadische gevechten plaats vonden met scherpschutters en fanatieke Duisers bij de Préfectuur de Police. Op 25 augustus gaf de commandant van het Duitse garnizoen, generaal Dietrich von Choltitz, de stad over aan de Franse luitenant Henri Karcher. Hiermee negeerde de Duitse generaal het bevel van Hitler om Parijs te vernietigen. Parijs werd voor een catastrofe bespaard en vandaag de dag konden de festiviteiten gevierd worden tegen de achtergrond van de vele monumentale en karakteristieke gebouwen van Parijs die anders vernietigd waren geweest. Sommige gebouwen dragen nog tekenen van het oorlogsgeweld in de vorm van kogelgaten.



In de namiddag van 25 augustus 1944 kwam Charles de Gaulle in Parijs aan. Hij kon de volgende dag triomphaal defileren vanaf de Arc de Triomphe over de Avenue de Champs Elysées aan het hoofd van al de verzetleiders en de generaals onder de enthousiaste toejuiching van de talrijke Parijzenaars. Hij werd als held ontvangen en hij nam de leiding van de voorlopige regering op zich. Vanuit Engeland had Charles de Gaulle het Franse verzet geleid. Hij was de leider van het leger van de vrije Fransen en werd in 1943 in Algiers benoemd tot voorzitter van het Comité van de Nationale Bevrijding. Charles de Gaulle werd beroemd door zijn oproep tot verzet die hij op 18 juni 1940 uitsprak in een radio-uitzending van de BBC gericht aan het Franse volk. Zijn woorden “Frankrijk heeft een slag verloren, niet de oorlog”, werden enkele jaren later de waarheid.

In een toespraak die de Gaulle deed tijdens de bevrijding van Parijs sprak hij de volgende woorden uit: “Parijs, gekrenkt Parijs; Parijs, gebroken Parijs; gemarteld Parijs, maar bevrijd Parijs, bevrijd door zijn volk, met de hulp van het Franse leger, met de hulp en de steun van heel Frankrijk, Frankrijk als geheel, het ware Frankrijk, het eeuwige Frankrijk!” . Zestig jaar later was President Jacques Chirac, het huidige staatshoofd van Frankrijk, bij de feestelijkheden aanwezig. Daarnaast was de maire (burgemeester) van Parijs, Bertrand Delanoë aanwezig, de complete Franse ministerraad en natuurlijk vele andere officiële genodigden, waaronder talrijke veteranen die aan de bevrijding deel hadden genomen en de ambassadeurs van bevriende landen.



Hans Kroon bezocht eerst de Pont Neuf waar tegen half zes de "Franse" troepen van de 2ème Division Blindée van Generaal Leclerc passeerden. Een flinke regenbui mocht de feestelijkheden niet verstoren en ook onze fotograaf liet zich door het weer niet tegenhouden om zijn fotoreportage voort te zetten. Omdat de toegang tot de Place de Chatelet en het Hotel de Ville afgezet was, begaf hij zich met de metro naar de Boulevard Voltaire. Hij was om kwart over zes juist op tijd om de ‘Amerikanen’ van de 4th U.S. Armoured Division te zien aankomen op de Place Léon Blum en om deze aan zich voorbij te zien rijden. Voor de Mairie (stadhuis) van het XIe arrondissement stond op een GMC truck een compleet orkest dat muziek van Glen Miller speelde. Er werd flink gedanst door mannen en vrouwen die net zo gekleed waren als in 1944.



’s Avonds werd er op de Place de la Bastille een groot gekostumeerd bal georganiseerd door de dansgroepen van Jerome Savary. Het publiek was verzocht om in kleding uit de oorlogsjaren naar de Place de la Bastille te komen. Ondanks het koude weer, gelukkig regende het niet meer, was het bal een groot succes. Dit bal was tevens het einde van de feestelijkheden van 25 augustus 2004. Ondanks de slechte weersomstandigheden beleefden de Parijzenaren een groot feest, net als 60 jaar geleden.



26 augustus werd om 11 uur, net zo als zestig jaar geleden, een gedenkdienst gehouden door de aartsbisschop van Parijs, Mgr. Jean-Marie Lustiger, in de Kathedraal Nôtre Dame de Paris. De kerkdienst werd voltrokken in aanwezigheid van Président Chirac, de complete ministerraad en talrijke uitgenodigden en vertegenwoordigers van het christelijke, joodse en mohammedaanse geloof. Het mohammedaanse geloof was vertegenwoordigd omdat veel soldaten uit verschillende Noord Afrikaanse landen, destijds Franse kolonies, immers ook hadden deelgenomen aan de bevrijding van Frankrijk.



Net zoals in 1944 werd zestig jaar later op dezelfde dag, gedurende de plechtigheid in een stampvolle kathedraal, een prachtig Magnificat en Te Deum naar God opgeheven. Terwijl de klokken van de uit de 13e eeuw stammende gotische kathedraal, hun tonen over een bevrijd Parijs lieten horen.
Président Chirac had ‘s middags nog een gedeelte van de Avenue de Breteuil in het VIIe arrondissement omgedoopt als de Esplanade Jacques Chaban Delmas, als eerbetoon en herdenking aan de jongste generaal van het Franse vrijheidsleger en naaste medewerker van generaal De Gaulle in de oorlogsjaren. Dit bracht een einde van de festiviteiten ter herdenking van de bevrijding van Parijs zestig jaar geleden.

Hans Arie Kroon & Kevin Prenger
Alle foto's: © STIWOT & Hans Arie Kroon