Op het buitenterrein van Nationaal Monument Kamp Vught vindt op donderdag 4 mei vanaf 14.00 uur de jaarlijkse dodenherdenking plaats. Aan de hand van bijdragen van onder meer Natascha van Weezel, Gerard van Maasakkers en Yoka Verduin wordt stilgestaan bij de mensen die omkwamen of werden vermoord in Kamp Vught en in andere concentratiekampen.
Bezoekers plaatsen portretten van slachtoffers van Kamp Vught op 4 mei 2022. Foto: Maikel Samuels
Na een welkomstwoord door directeur Jeroen van den Eijnde is het woord aan Natascha van Weezel (1986), journalist, columnist voor Het Parool en programmamaker. Zij schreef onder meer ‘De derde generatie: kinderen van de Holocaust’ en maakte de documentaire ‘Elke dag 4 mei’. Voor deze herdenking geeft ze haar toespraak de titel: ‘Nieuwsgierigheid naar de ander’. Haar Joodse grootouders overleefden alle vier de oorlog en zijn een grote inspiratiebron voor haar. Ze blijft hun verhalen vertellen: “Nu de eerste generatie Holocaustoverlevenden wegvalt, hebben we die verhalen extra hard nodig.”
Gerard van Maasakkers
Gerard van Maasakkers en Frank Cools brengen samen het lied ‘Wie’. Van Maasakkers schreef dit lied in 2010 ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan van Nationaal Monument Kamp Vught. Als tweede lied kiest Van Maasakkers voor ‘Kan de deur nie dicht’. Julia Berkers, Fabiènne van Rooy, Vonne Seuren en Florien Vugts werden in het voorjaar van 2023 gekozen tot Jeugd Dorpsdichters van Vught. Speciaal voor deze herdenking schreven de leerlingen van het Maurick College het gedicht ‘Kruimels’.
Tweede generatie
Yoka Verduin (1961) is de dochter van Ernst Verduin (1927-2021). Zij spreekt mede namens haar broer Bert (1958). Ernst Verduin zat gevangen in de kampen Vught, Westerbork, Auschwitz-Monowitz en Buchenwald. Hij sprak voor het laatst in Vught bij onze herdenking op 4 mei 2019. Bert en Yoka zijn hun hele leven geconfronteerd met de psychische gevolgen van de vervolging van hun vader. Het kampsyndroom en het naoorlogse trauma heeft niet alleen hun vaders leven getekend, maar ook dat van hen als tweede generatie. In hun toespraak geven zij een inkijk in wat dat voor hen betekent.
Stilte en kranslegging
Na deze bijdragen leggen vertegenwoordigers van oud-gevangenen, nabestaanden en betrokken organisaties een krans of een bloemstuk, gevolgd door (diplomatiek) vertegenwoordigers van verschillende landen en overheden. Vervolgens worden bezoekers uitgenodigd om een portret te plaatsen dat zij uitgereikt krijgen. In 2022 werden voor het eerst foto’s met naam, geboorte- en sterfjaar uitgedeeld van de 750 mensen die overleden of gefusilleerd zijn in Kamp Vught. Mensen van wie geen foto bekend is, worden met silhouet aangeduid. Twee tamboers van het Vughtse Gilde Sint Catharina gaan het publiek voor naar de plek waar de portretten een tijdelijke plek krijgen, nabij het crematorium. Directeur Jeroen van den Eijnde plaatst het eerste portret en nodigt bezoekers uit hun portret hierbij te plaatsen. Hierna volgt het defilé, waarbij bezoekers aan de andere zijde van het crematorium (bij de a sputten) bloemen kunnen leggen.
Omroep Brabant
Vanaf 18.00 uur zendt Omroep Brabant op 4 mei een speciaal programma uit rond deze herdenking. Hiervoor is oud-gevangene Peter Molthoff (1923) uit Eindhoven geïnterviewd door presentator Theo Verbruggen. De uitzending wordt herhaald tot de ochtend van 5 mei (Ziggo kanaal 30/712; KPN kanaal 507).
Pendelbussen
Vanwege de grote belangstelling is er op 4 mei een parkeerprocedure voor auto’s. Om de bereikbaarheid en de veiligheid te vergroten, worden van 10.00 tot 17.00 uur gratis pendelbussen ingezet. Bezoekers kunnen gratis parkeren bij het strandbad De IJzeren Man aan de Boslaan. Voor een goede organisatie wordt gevraagd om de aanwijzingen op de borden en van de verkeersregelaars te volgen. Er worden extra fietsenrekken voor het hoofdgebouw geplaatst; hier zijn ook laadpalen voor elektrische fietsen. Op 4 mei is de entree vrij; het herinneringscentrum is geopend vanaf 10.00 tot 17.00 uur (ook op 5 mei). Barak 1B is op 4 mei gesloten. In de mei-vakantie is Barak 1B extra geopend van maandag t/m vrijdag vanaf 12.00 uur; op zaterdag en zondag vanaf 13.00 uur (t/m zondag 7 mei).