Op het buitenterrein van Nationaal Monument Kamp Vught is op woensdag 4 mei vanaf 14.00 uur een publieke dodenherdenking, na twee jaren met virtuele herdenkingen. Na een welkomstwoord door directeur Jeroen van den Eijnde is het woord aan Antoine en Vincent de Kom. Zij zijn een kleinzoon en een achterkleinzoon van Anton de Kom (1898-1945), oud-gevangene van Kamp Vught. Zijn boek ‘Wij slaven van Suriname’, een aanklacht tegen racisme, uitbuiting en koloniale overheersing, is in 2020 opnieuw uitgegeven en belandde in de bestsellerlijst. In 2020 werd De Kom als eerste Surinamer opgenomen in de Nederlandse geschiedeniscanon. In een interview zei Antoine dat dit geen reden tot feest was. “Rondom mijn grootvader is weinig feestelijk. Er is voornamelijk leed, leegte, verlies.” Vincent en Antoine de Kom delen op 4 mei de oorlogsgeschiedenis van hun familie. Wat betekende dit verhaal voor de volgende generaties?
Beeld van herdenking, 4 mei 2019. Foto: Jan van de Ven
Diggy Dex en ‘spoken word’
Songwriter en rapper Diggy Dex (Koen Jansen) verzorgt de muzikale intermezzi. Uit zijn repertoire kiest hij voor 4 mei het lied ‘Treur niet: Ode aan het leven’, later in het programma gevolgd door ‘Morgen komt het goed’. Suzanne Krijger draagt een ‘spoken word’ voor, waarin elementen van poëzie, storytelling en rap worden gecombineerd. Suzanne studeert aan de Academie voor Theater op Fontys Hogeschool voor de Kunsten in Tilburg.
Uitzonderlijke keuzes
Astrid Sy is historicus, schrijver en presentator van het historische tv-programma ‘Andere Tijden’. Ook is ze als onderzoeker betrokken bij het Nationaal Holocaustmuseum in Amsterdam. Voor haar boek 'Noem geen namen' (2021) liet ze zich inspireren door onder meer de oorlogsverhalen van twee oud-gevangenen van Kamp Vught, Gisela Söhnlein-Wieberdink en Hetty Voûte. In haar boek neemt ze de lezer mee naar een tijd waarin gewone, jonge mensen uitzonderlijke keuzes moesten maken en hun leven in de waagschaal stelden voor Joodse kinderen van wie ze zelfs niet eens de namen kenden.
Stilte en kranslegging
Ceremoniemeester Koos Theuws spreekt na deze bijdragen het memorandum uit, gevolgd door twee minuten stilte. Vertegenwoordigers van oud-gevangenen, nabestaanden en betrokken organisaties leggen hierna een krans of bloemstuk, gevolgd door ambassadeurs en afgevaardigden van verschillende landen en overheden. Een nieuw onderdeel in de herdenking is het uitreiken van portretten aan bezoekers; het zijn foto’s van de 750 mensen die overleden of gefusilleerd zijn in Kamp Vught. De tamboers van het Vughtse Gilde Sint Catharina gaan het publiek voor naar de plek waar de foto's een tijdelijke plek krijgen. Directeur Jeroen van den Eijnde plaatst het eerste portret en nodigt bezoekers uit om hun portret hierbij te plaatsen. Hierna volgt nog het defilé, waarbij bezoekers bloemen aan de andere zijde van het crematorium (bij de asputten) kunnen leggen.
Omroep Brabant
Vanaf 18.00 uur zendt Omroep Brabant op 4 mei een speciaal programma uit rond onze herdenking, gepresenteerd door Theo Verbruggen (herhaald te zien op Ziggo kanaal 30; KPN kanaal 507).
Pendelbussen
Vanwege de grote belangstelling is er op 4 mei een parkeerprocedure voor auto’s. Om de bereikbaarheid en de veiligheid te vergroten, worden van 10.00 tot 17.00 uur gratis pendelbussen ingezet. Bezoekers kunnen gratis parkeren bij het strandbad De IJzeren Man aan de Boslaan. Voor een goede organisatie wordt gevraagd om de aanwijzingen op de borden en van de verkeersregelaars te volgen. Er worden extra fietsenrekken voor het hoofdgebouw geplaatst. Op 4 mei is de entree vrij. NM Kamp Vught is geopend vanaf 10.00 tot 17.00 uur. Barak 1B is op 4 mei gesloten (in de mei-vakantie t/m 8 mei verder geopend vanaf 12.00 uur).
Bevrijdingsdag 5 mei
Op donderdag 5 mei is het museum geopend vanaf 10.00 uur. Zandtekenaar Monique Groffen brengtom 12.30, 13.30 en 15.00 uur een voorstelling van plm. 15 minuten, geschikt voor jong en oud. Op een groot scherm maakt zij ogenschijnlijk eenvoudig met een schepje zand een mooi verhaal. De toegang tot deze voorstelling is inbegrepen bij de entree.