Deze film is een verborgen pareltje. In tijden waarin de gewone volkse humor uit de jaren ’50 niet meer aanspreekt, gaan ook vele films uit deze tijd aan het hedendaagse publiek voorbij. Dat is oprecht jammer, want het is niet allemaal “een schop voor de kont en taart in het gezicht” wat de klok slaat. In “La vache et le prisonnier” komt men onder de deskundige leiding van Henri Verneuil (zie ook: “Week-end à Zuydcoote”) tot een ontroerende en aangrijpende mengeling van speelse humor en menselijk drama. Een “La Vita È Bella” avant la lettre. Net zoals Robert Benigni (Guido uit “La Vita”) weet Fernandel met zijn karakterkop en acteertalent telkens weer de juiste snaar te raken.

Maar goed, waar gaat deze film over? Charles Bailly is een Franse krijgsgevangene en werkt op een boerderij samen met zijn makkers. Die berusten min of meer in hun lot en zien de overtrekkende Engelse bommenwerpers zelfs als een teken dat de oorlog snel voorbij zal zijn. Charles echter krijgt alleen maar méér heimwee naar zijn Frankrijk en zijn vrijheid bij het zien van deze piloten. Op een avond krijgt hij een inval, hij zal gewapend met een koe (die hij Marguerite doopt) doorheen Duitsland trekken naar de Franse grens. Als hij een controle post zou tegenkomen, dan zal hij gewoon zeggen dat hij de koe naar de weide brengt.

Zo gezegd, zo gedaan... maar dit blijkt geen evident waagstuk! Onderweg zal hij tegengewerkt worden door goedbedoelende Duitsers, hardleerse Gestapo-officieren en soms zelfs Marguerite zelf.

Doorheen zijn tocht door Duitsland is hij voor de kijker een blik op de gruwel van de oorlog. Toch dankzij de kunde van de regisseur en enkele goed geplaatste kwinkslagen wordt de sfeer nooit te zwaarmoedig. Voor een film van zo kort na de oorlog is hij zelfs heel objectief! Charles ontmoet enkele Russische gevangenen die slecht behandeld worden door de Duitsers, maar enkele scènes verder zit hij bij uiterst charmante Duitse boeren aan tafel die zelf erg lijden onder de oorlog en hun zoon missen. Het is ook op dat moment dat Charles in één zin de onderliggende boodschap van deze film aan de oppervlakte brengt : “Toutes les mères sont les mêmes, dommage que les pères soient si bêtes" ofwel: “Alle moeders zijn hetzelfde, jammer dat alle vaders zo dom zijn”.

De hele film lang zal onze held van de ene benarde situatie in de andere geraken en het Duitse platteland doorkruisen tot hij tenslotte een trein kan nemen, die hem hopelijk naar Frankrijk wil voeren...

Deze film, gebaseerd op een waar gebeurd verhaal geeft ons het beste van de Franse cinéma en het beste van Fernandel. En hoewel moeilijk te vinden, geef ik ieder de raad deze film toch éénmaal een kans te geven.