TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Emperor

Titel: Emperor; Japan 1945, een missie die het lot van het volk bepaalt.
Regisseur: Peter Webber
Acteurs: Matthew Fox, Tommy Lee Jones, Eriko Hatsune e.a.
Uitgebracht: 2014
Uitgever: A-film
Verkrijgbaarheid: DVD/ Blue Ray
Speelduur: 101 minuten
Omschrijving:

Nadat de oorlog met Duitsland in mei 1945 voorbij was, werd Japan door de geallieerden in september ook tot overgave gedwongen. Voor de overwinnaars was het geen moeilijke vraag hoe Hitler en zijn naaste medewerkers gestraft moesten worden. In het land van de rijzende zon lag dat heel anders; de keizer werd door zijn volk als God vereerd en eer speelde een zeer belangrijke rol in het Japanse leger. Toch werd de keizer door de meeste Amerikanen als medeschuldig gezien aan de miljoenen doden in de Tweede Wereldoorlog.

General Douglas Mac Arthur werd na de capitulatie van Japan benoemd tot opperbevelhebber van de Amerikaanse strijdkrachten in het Verre Oosten. Zijn belangrijkste taak was de wederopbouw van Japan. Een andere belangrijke taak was het onderzoeken van de rol van de Japanse keizer Hirohito gedurende de Tweede Wereldoorlog. Die taken waren in potentie strijdig met elkaar. De keizer, die nog steeds mateloos populair was, oppakken en veroordelen als misdadiger, zou kunnen leiden tot massale opstand, zelfmoorden en een instabiel Japan. Anderzijds had Mac Arthur te maken met de geallieerde leiders en de wereldbevolking die geleden had onder de Japanse bezetting. Zij eisten gerechtigheid en wilden dat de misdadigers gestraft werden.

Mac Arthur had gelukkig een echte Japan-expert in zijn staf, Brigadier General Bonner Frank Fellers (7 februari 1896 – 7 oktober 1973). Fellers volgde zijn officiersopleiding aan West Point in juni 1916. Tijdens de Eerste Wereldoorlog kwam hij niet in actie, wel diende hij tussen 1920 en 1930 driemaal in de Filippijnen. Ook schreef hij een onderzoek over ‘de psychologie van de Japanse soldaat’. Tijdens de eerste jaren van de Tweede Wereldoorlog was Bonner Fellers als militair attaché in Egypte verantwoordelijk voor het monitoren en verslagleggen van Britse militaire operaties in het Midden-Oosten en Middellandse Zeegebied. In de zomer van ’43 kwam hij terecht bij de staf van General Mac Arthur. Daar was Fellers onder andere verantwoordelijk voor de psychologische oorlogsvoering. Na de oorlog met Japan schreef deze Amerikaanse generaal enkele invloedrijke memoranda over wat er met keizer Hirohito zou moeten gebeuren. In 1946 verliet hij het leger en in de rest van zijn leven was hij onder meer werkzaam in de politiek.

Het onderzoek door General Fellers naar het handelen van Hirohito tijdens de Tweede Wereldoorlog vormt de hoofdlijn van de Amerikaanse speelfilm "Emperor". In het filmverhaal wordt daarbij een termijn van 10 dagen genoemd waarbinnen hij voldoende bewijs moet vinden om te kunnen beoordelen of de keizer tijdens het geallieerde tribunaal in Tokyo veroordeeld moet worden of niet. Tijdens deze zoektocht probeert Fellers ook informatie te vinden over de Japanse studente Aya waar hij voor de oorlog verliefd op was.

"Emperor" begint met het tonen van authentieke zwart-wit beelden van de ravage die de Amerikaanse atoombommen veroorzaakten in Hiroshima en Nagasaki. Vervolgens wordt de aankomst van Mac Arthur (gespeeld door Tommy Lee Jones) gefilmd en wordt ook snel de opdracht duidelijk die hij meegekregen heeft. De film geeft een beeld van de gesprekken tussen de Amerikaanse generaal en naaste medewerkers van de keizer. Dit wordt afgewisseld met flashbacks naar de periode voor de oorlog over de opbloeiende liefde tussen Fellers en een Japanse uitwisselingsstudente.

Langzaamaan verzamelt Fellers meer informatie over de rol van Hirohito tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het lijkt er steeds meer op dat de keizer niet afgezet en gestraft moet worden, maar dat hij gratie verdiend. Deze beslissing zal in Amerika echter zeker niet met gejuich worden ontvangen. Daarom blijft het tot het eind van de film spannend welke keuze er gemaakt zal worden. Dit wordt pas duidelijk als Mac Arthur en Hirohito elkaar ontmoeten. De film sluit af met originele opnamen van de hoofdpersonen en hun verdere levensloop.

"Emperor" wordt gepresenteerd als een film die gebaseerd is op een waar gebeurd verhaal. Onduidelijk is echter welk gedeelte fictie is en welk gedeelte berust op feiten. Zo is het de vraag of Fellers überhaupt voor de oorlog een Japanse vriendin heeft gehad. Daarnaast lijkt het onwaarschijnlijk dat hij tijdens zijn zoektocht naar bewijsmateriaal de tijd en vrijheid had om op zoek te gaan naar zijn jeugdliefde.

Ook lijkt de film een even interessant als ingewikkeld vraagstuk te versimpelen. Binnen 10 dagen moest Fellers met beperkte middelen een oordeel kunnen vellen. In werkelijkheid heeft dit onderzoek meer dan vijf maanden geduurd. Ook het romantische verhaal tussen de Amerikaan en de Japanse vrouw geeft aan de film een wat luchtig tintje dat gekunsteld overkomt in een film als deze.

Voor mensen die van een actiefilm houden of op zoek zijn naar een diepgravende analyse van de positie van Hirohito is "Emperor" niet de juiste film. Het is wel een toegankelijke film die op een laagdrempelige manier meer vertelt over de nasleep van de Tweede Wereldoorlog in Japan. Daarmee is het voor de kijker zonder veel voorkennis over het Tokyo-proces een aanrader.

Beoordeling: Goed

Informatie

Artikel door:
David Izelaar
Geplaatst op:
04-08-2014

Afbeeldingen