Titel: | Death March into Russia |
Schrijver: | Willmann, K. |
Uitgever: | Pen & Sword |
Uitgebracht: | 2019 |
Pagina's: | 204 |
Taal: | Engels |
ISBN: | 9781784385033 |
Omschrijving: | Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden er veel militairen krijgsgevangen gemaakt door de vijand. Ze werden tijdens gevechten gevangengenomen, of kwamen na afloop ervan in gevangenschap. Deze soldaten moesten dan door de staat die hen had gevangengenomen verzorgd, gevoed en gehuisvest worden. Zeker tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog, toen op grote schaal Duitse soldaten werden gevangengenomen of zich overgaven, kwamen veel Duitsers in krijgsgevangenschap, terwijl de geallieerden daar niet op voorbereid waren. Door Duitse soldaten werd vooral krijgsgevangenschap in de Sovjet-Unie gevreesd. In dit relaas deelt Lothar Herrmann, die als Gebirgsjäger (een onderdeel van de bergtroepen) deelnam aan de Tweede Wereldoorlog, zijn ervaringen in gevangenschap van de Sovjet-Unie. Herrmann was voor de oorlog getraind als huisschilder en was verliefd geworden op de bergen in Zuid-Duitsland. Onder andere door zijn passie voor bergbeklimmen en het maken van bergwandelingen meldde hij zich bij de Gebirgsjäger. Na de Duitse invasie van de Sovjet-Unie werd hij echter ziek en kreeg een administratief baantje bij een opleidingscentrum. In maart 1944 werd hij alsnog naar het front gestuurd in Roemenië. Nadat de Roemenen in augustus 1944 van kant wisselden, trokken hij en zijn onderdeel zich terug. Hij en zijn kameraden werden uiteindelijk gevangengenomen door Roemeense troepen. Daarna kwam hij in gevangenschap van de Sovjets terecht en verbleef hij in diverse kampen. In deze kampen had hij het geluk dat hij door zijn beroep als schilder ook in die functie aan het werk werd gezet, in plaats van in de mijnen te moeten zwoegen. In oktober 1949 werd hij uiteindelijk vrijgelaten en keerde hij terug naar zijn geliefde bergen, waar hij zich vestigde en weer als schilder aan de slag ging. De ervaringen van de schrijver zijn interessant, omdat ze inzicht geven in een bijzondere periode, namelijk zijn gevangenschap in Rusland. In de kampen werden gevangenen aan het werk gezet en kwamen er verschillen in persoonlijke karakters naar boven. Er zijn mensen die ontzettend hard werken voor de Sovjet-Unie in de hoop om eerder terug te kunnen naar Duitsland. Andere gevangenen zorgen enkel voor zichzelf en hebben geen oog voor de problemen die zij daarmee veroorzaken. Sommige Sovjetbewakers zijn onverschillig tegenover het lot van de Duitse gevangenen, terwijl anderen in bijna exact dezelfde omstandigheden verkeren als de krijgsgevangenen. Ook het einde is bijzonder, doordat duidelijk wordt dat Herrmann indirect heeft meegeholpen aan het ruimteprogramma van de Sovjet-Unie. Uit het relaas blijkt dat het na de oorlog voor de inwoners van de Sovjet-Unie ook een moeilijke periode was, doordat er simpelweg te weinig eten was. De bewakers hadden soms nauwelijks meer te eten dan de gevangenen. Opvallend is dat dit boek, dat de suggestie wekt een autobiografie te zijn, niet gaat over Klaus Willmann, die als auteur wordt aangemerkt, maar over Lothar Herrmann. Klaus Willmann is slechts een tussenpersoon tussen het publiek en Herrmann, de verteller. Door het werk van Willmann zijn de ervaringen van Herrmann voor een breder publiek toegankelijk gemaakt. Door zijn rol als auteur heeft Willmann ongetwijfeld invloed gehad op wat Herrmann verteld, zoals door bepaalde vragen te stellen of door soms om verduidelijking te vragen. Interessant zou zijn geweest om iets meer toelichting op dit proces te krijgen, want het is onduidelijk in hoeverre er bijvoorbeeld kritische vragen gesteld zijn. Er is weinig aandacht voor het leven van Herrmann voordat hij in dienst ging. Het is duidelijk dat de veteraan niet altijd even welbespraakt is, waardoor het voor Klaus Willmann soms ook lastig zal zijn geweest om zijn ervaringen op papier te krijgen. Het boek bevat ook geen foto’s, die het verhaal wel zouden hebben verrijkt. Dit boek levert een kijkje in het leven en de reflectie van een Duitse soldaat nadat die is gevangengenomen. Er is veel aandacht voor zijn ervaringen en de omstandigheden waar hij en de andere gevangenen in verkeren. Daarmee levert het boek een interessante bijdrage aan de geschiedschrijving over de Duitse krijgsgevangenen in de Sovjet-Unie. |
Beoordeling: | (Zeer goed) |