‘Spel na bevrijding’ is een roman die betrekking heeft op de Tweede Wereldoorlog. Rene Eijsermans (1950) heeft reeds meerdere boeken geschreven, gerelateerd aan geschiedenis of aan de oorlog. Zijn eerste uitgegeven boek ‘Grensgevallen’ is in 2017 op deze website besproken en beoordeeld met drie sterren. De auteur benaderde onze website en vroeg ons om ook dit boek, inmiddels zijn vierde, te lezen en te recenseren.

De titel van het boek verwijst naar 4 en 6 mei 1946, toen in het Olympisch Stadion in Amsterdam het spel der bevrijding werd gehouden. Het verhaal speelt zich af rondom deze openluchtvoorstelling ter viering van de vrijheid. Het boek omvat als tijdspanne het voorjaar van 1945 tot aan het begin van de zomer van 1946. Erin komt van alles aan de orde wat zich in de oorlog heeft afgespeeld in het leven van gewone mensen. Daarnaast gaat het over de politieke aspecten, zoals het NSB-lidmaatschap en de gevolgen hiervan na de oorlog tot het voorstel om ter schadeloosstelling een deel van Duits grondgebied in te delen bij Nederland en de start van de Koude Oorlog.

De hoofdpersonen zijn van verschillende pluimage, zoals een officier die voor de Nederlandse regering werkt en zich dagelijks staande moet houden in de politieke slangenkuil van de Nederlandse en geallieerde politiek en een man die gedurende de Slag bij Overloon zijn vrouw en twee kinderen heeft verloren. Gewone mensen, met vijf bijzondere jaren achter hun kiezen. Het normale, vertrouwde leven was toen in een klap verdwenen. Er zijn na de bevrijding mensen die hun leven weer op orde krijgen, maar er zijn er ook die te maken krijgen met door de politiek gecreëerde schijnheiligheid en schijngeborgenheid. Sommigen zijn gevangen gezet vanwege hun keuzes of ideologische voorkeur in de oorlog.

Was er na 5 mei 1945 echte vrijheid? Werd die door iedereen ervaren? Weliswaar was men bevrijd van nazi-ideeën en was de uitroeiing van mensen ten einde gebracht, maar achterdocht en manipulatie woekerden voort. Moest men het leven oppakken in het politieke speelveld waarin veel ‘speelruimte’ was voor een ieder om weer zijn eigen gang te gaan? Was er op dat punt veel veranderd? Was er aandacht voor al het leed of werd een hoop vergeten? Wat als je je huis, haard of geliefden kwijt was geraakt? Was de wederopbouw wel een wederopbouw of ging het eerder om het herstellen van heilige huisjes en het veiligstellen van nieuwe kansen en gelegenheden?

‘Spel na bevrijding’ is een goed geschreven roman. De verhaallijnen zijn onderhoudend geschreven en overtuigend. Ook al is het fictie, het had zomaar daadwerkelijk gebeurd kunnen zijn. Delen van het verhaal zijn ook gebaseerd op waargebeurde gebeurtenissen, zoals bijvoorbeeld de Slag om Overloon. Het is knap hoe de historische feiten in het boek verweven zijn. Soms vergeet je gewoon even dat het een roman is. Het boek eindigt met een bijzonder slot, dat zich afspeelt tijdens het eerdergenoemde spel der bevrijding in het Olympisch Stadion.

Rene Eijsermans schreef ons: "Anders dan bij ‘Grensgevallen’ vormen volwassenen de doelgroep, maar ook dit boek is bedoeld om de lezer een goed en menselijk verhaal voor te schotelen, waarbij de geschiedenis behulpzaam en verrijkend moet zijn." Het is een mooi geschreven en spannend boek geworden, fictie doordrenkt met waargebeurde feiten. Op de vraag van de schrijver of hij zijn doel bereikt heeft met het schrijven van dit boek, kan ik dus alleen maar volmondig ja zeggen.