Titel: | Girl with a Sniper Rifle - An Eastern Front Memoir |
Schrijver: | Zhukova, Y. |
Uitgever: | Pen & Sword |
Uitgebracht: | 2019 |
Pagina's: | 206 |
Taal: | Engels |
ISBN: | 9781784383985 |
Omschrijving: | Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het uniek dat de Sovjet-Unie vrouwen ook mobiliseerde en hen in ondersteunende functies liet deelnemen aan de gevechten. Enkele vrouwen kwamen zelfs terecht in gevechtsposities. Ongeveer 800.000 vrouwen namen in verschillende rollen deel aan de strijd. Een van deze vrouwen was Yulia Zhukova, die als sluipschutter diende vanaf november 1944 tot het einde van de oorlog. Als 18-jarige kwam zij terecht in het leger. Ze werd met verschillende andere vrouwen opgeleid tot sluipschutter en diende enkele maanden aan het front in Pruisen. Later raakte zij gewond en werd overgeplaatst naar een andere eenheid, waar zij de enige vrouw was. Uiteindelijk werd zij gedemobiliseerd en werkte zij als onderwijzeres. Yulia is als overtuigd communist opgevoed en haar moeder en stiefvader dienen allebei in de geheime dienst. Vanaf het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog wil zij een bijdrage leveren aan de oorlog. Eerst in een fabriek, later aan het front. Hoewel ze de keuze heeft om op de basis te blijven en nieuwe rekruten te trainen, kiest ze ervoor om als sluipschutter naar het front te gaan. Daar vecht ze onder andere in de buurt van Köningsberg en Landsberg. Ze raakt gewond, wordt overgeplaatst en komt bij een eenheid van mannen terecht. Nadat nazi-Duitsland verslagen is, keert zij huiswaarts. Zij heeft hier moeite met het verwerken van de oorlog. Vaak heeft ze nachtmerries over de strijd die ze heeft meegemaakt. Brieven die zij naar huis heeft gestuurd, of die anderen aan haar sturen, verbrandt ze. Uiteindelijk verandert dit als ze naar de reünies gaat van haar militaire opleiding en daar vrede weet te sluiten met het verleden. Daar komt ook het schrijven van dit boek uit voort. Er zijn diverse boeken over sluipschutters in de Tweede Wereldoorlog, maar uniek aan dit boek is het vrouwelijke perspectief. Zo moet de schrijfster zich staande weten te houden tussen de mannen, soldaten en officieren, die maar wat graag haar gezelschap willen. Daarnaast biedt het een kijk op hoe zij als getuige, een patriot en communist, de tijd heeft beleefd. Zo geeft zij ook haar mening over diverse politieke leiders in Rusland en de val van de Sovjet-Unie. Het boek is meer dan enkel een beschrijving van haar tijd in de oorlog, een periode die zij zelf ook signaleert als de vormende periode in haar leven. Zo gaat ze ook uitgebreid in op haar jeugd, de mensen die zij tijdens haar leven ontmoette en de levens van haar moeder, (stief)vader en geadopteerde oma. Daarnaast schrijft ze over haar ervaringen bij reünies van haar eenheid. Het boek is dus ook meer dan een militaire verslaglegging, maar ook het verslag van een vrouwelijke veteraan die terugkijkt op de daaropvolgende ontwikkelingen. Het boek volgt ook niet een standaard chronologie, doordat er tussendoor verwijzingen zijn naar latere momenten of doordat er terug wordt verwezen naar eerdere gebeurtenissen. De autobiografie is ook een poging van haar om vrede te sluiten met zowel de afschuwelijke tijd die zij heeft doorgemaakt als met de ontwikkelingen in Rusland die daarna plaatsvonden. Zo is bijvoorbeeld de stad waar zij opgegroeid, Oeralsk, tegenwoordig Oral in Kazachstan. Daarnaast is zij tegen het begraven van de lichamen van Sovjet-soldaten en Duitse soldaten in dezelfde graven, omdat zij dan tegelijk geëerd zouden worden. Zoals zij zelf verbolgen schrijft: ‘we will have to honor alike both those who defended our country and those who came to enslave our peoples, committed atrocities, abused, hanged, shot, raped, burned and destroyed.’ Opmerkelijk is dat er soms ook tegenstrijdigheden zitten in haar herinneringen en in enkele nagelaten brieven. Zij geeft hierin ook toe dat haar geheugen niet onfeilbaar is. Interessant is wat zij schrijft over hoe zij terugkijkt op de Tweede Wereldoorlog en de ontwikkelingen die daarna volgden. Wie specifieke informatie over sluipschutters zoekt, zal waarschijnlijk met andere boeken meer succes hebben. Wie daarentegen een inzicht wil krijgen in hoe Yulia Zhukova als vrouw de Tweede Wereldoorlog beleefde of wie beter wil begrijpen hoe bepaalde veteranen terugkijken op hun frontervaringen, zal dit boek zeker met plezier lezen. |
Beoordeling: | (Uitstekend) |