TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Oorlog in de lucht - Den Haag 1940-1945

Titel:Oorlog in de lucht Den Haag - 1940-1945 - Bescherming, oorlog en wederopbouw
Schrijver:Ambachtsheer, H. & Glaudermans, C.
Uitgever:De Nieuwe Haagsche
Uitgebracht:2019
Pagina's:284
ISBN:9789460100864
Omschrijving:

De schrijvers van "Oorlog in de lucht - Den Haag 1940-1945" hebben in 2015 een boek gepubliceerd over de Tweede Wereldoorlog in en om Den Haag ("Den Haag - stad in oorlog - stad in vrede") en ontdekten dat er behoudens de Slag om de Residentie in de meidagen van 1940 en het bombardement op Bezuidenhout van 3 maart 1945 niet al te veel kennis is over de luchtoorlog boven Den Haag. Daarom schreven ze dit boek, dat specifiek over dit onderwerp gaat.

Het boek start met een inleiding over de aanleiding en de opzet van het boek, en een beschrijving van de onderzoeksvragen. Dan wordt heel uitgebreid de politieke en militaire situatie omtrent de stad Den Haag beschreven. Van de vooroorlogse neutraliteitspolitiek en de ideologie van "het gebroken geweertje" naar de opbouw van een (naar later is gebleken) effectieve luchtverdediging in de meidagen van 1940.

Tijdens de bezetting zijn er bedrijven die zelf investeren in veiligheid, zo wordt behandeld. Ze kopen luchtafweergeschut dat hun bedrijfsgebouwen moet beschermen en dat bediend wordt door hun eigen personeel. Ook wordt er geschreven over de inzet van de Lucht Beschermings Dienst (LBD). Je leest over oefeningen, schuilkelders en dergelijke. Hoe de LBD actief was als een soort van brandweer en opruimingsdienst. Al opgericht voor de meidagen van 1940 toen de dreiging nog exclusief van Duitse zijde kwam.

Maar ook daarna, toen de dreiging niet alleen meer kwam van Duitse zijde (een neerstortende V2 of granaten van de Duitse luchtafweer, de FLAK) maar ook van geallieerde zijde (doelgerichte aanvallen of het ongecoördineerd laten vallen van bommenlast). Het zijn onze bevrijders, de geallieerden, maar toch, waren de schade en burgerslachtoffers wel gerechtvaardigd?

De stad Den Haag is van oudsher de regeringszetel. Maar ondanks dat de regering in ballingschap verbleef, bleef de stad een legitiem en ook onvermijdelijk doel voor de geallieerde luchtstrijdkrachten. Enkele belangrijke Duitse objecten bevonden zich in de stad maar ook lanceerinstallaties van de V2. Neergeschoten vliegtuigen kwamen ook in de stad neer, de bemanning sneuvelde of belandde in krijgsgevangenschap.

Bijzonder is dat de Nederlandse strijdkrachten, ondanks het feit dat ze in aantal en training onderdeden voor de Duitsers, dankzij hun betrekkelijk moderne materieel (de luchtdoelartillerie) en hun inzet wel verantwoordelijk waren voor de uitschakeling van 220 Duitse vliegtuigen in de meidagen van 1940. Iets wat, zoals de Duitsers later toegeven, van verdere invloed op het verloop van de oorlog is geweest. Ze mistten de toestellen voor inzet in de Slag om Engeland. Als men deze toestellen wel had kunnen gebruiken, had men parachutisten boven Engeland kunnen droppen. Dan had de oorlog heel anders kunnen verlopen.

"Oorlog in de lucht - Den Haag 1940-1945" is een zeer gedetailleerde uitgave van de afdeling Monumentenzorg en Welstand van de gemeente Den Haag, gepubliceerd door uitgeverij De Nieuwe Haagsche. Het is het resultaat van samenwerking tussen twee schrijvers: Henk Ambachtsheer, werkzaam bij de afdeling Monumentenzorg van de stad Den Haag, en Corien Glaudemans, werkzaam bij het Haags Gemeentearchief.

Wat bijzonder is aan het boek zijn de vele plattegronden en foto’s van locaties van toen en nu, waarop de schade en het herstel goed zichtbaar zijn. Met deze beelden wordt de oorlog zichtbaar en ervaar je hoe zwaar deze in de stad en op het dagelijkse leven van de inwoners heeft ingegrepen.

Het boek telt 284 pagina’s waarvan de laatste 62 pagina’s bijlages, een notenlijst en indexen bevatten. Een indrukwekkende bijlage omvat een overzicht van slachtoffers op datum en locatie. Ook erg interessant is de bijlage met alle herdenkingstekens die in de stad zijn opgericht. Een uitgebreide bronnen- en notenlijst ontbreken niet. Erg bruikbaar zijn de diverse indexen van personen, straatnamen en topografische namen.

"Oorlog in de lucht Den Haag 1940-1945" is een zeer bruikbare gids om te leren wat in het verleden gebeurd is, wat zich tijdens de oorlogsjaren in de stad heeft afgespeeld, maar ook om de sporen ervan te ontdekken. Echt een aanrader voor iedereen, maar in het bijzonder voor Hagenezen en Hagenaars!

Beoordeling: Uitstekend

Informatie

Artikel door:
Wijnand de Gelder
Geplaatst op:
16-06-2019
Feedback?
Stuur het in!

Afbeeldingen

Gerelateerd nieuws

Werk als archivaris en historicus is divers en bepaald niet saai

dec2021

Werk als archivaris en historicus is divers en bepaald niet saai

Achter de schermen wordt er in archief- en erfgoedinstellingen veel werk verzet om papieren erfgoed uit de Tweede Wereldoorlog te behouden. Iemand die zich hiermee jarenlang bezighield, als wetenschappelijk medewerker van het Haags Gemeentearchief, is historicus Corien Glaudemans. Onlangs ging ze met pensioen.

Lees meer