Red sniper on the Eastern Front: The memoirs of Joseph Pilyushin gaat, zoals de titel al doet vermoeden, over de Russische sluipschutter Joseph Pilyushin tijdens de Tweede Wereldoorlog. Voor de oorlog werkte hij in Leningrad, tegenwoordig Sint Petersburg, waar hij in 1941 wordt opgeroepen voor de verdediging van zijn stad tegen de Duitse invasie. Via een militie komt hij aan het front waar de lezer hem en zijn kameraden gedurende drie jaar volgt, totdat hij uiteindelijk van het front wordt gehaald, vanwege een verwonding.

Het verhaal begint op 23 juli 1941 als Pilyushin naar het front marcheert met andere burgers die zijn opgeroepen. Al snel raakt hij verzeild in de strijd rondom Leningrad. Het hele boek speelt zich af in en om deze stad. Niet alleen de conflicten aan het front, maar ook de tragedie van de belegering van Leningrad komt aan bod. Zo verliest Pilyushin zijn vrouw en twee kinderen, een vrouw met wie hij later hecht wordt sneuvelt aan het front. We leven mee met de soldaten, met hun honger en het eindeloze wachten aan het front. Toch zijn er ook bijzondere momenten en besteedt de auteur aandacht aan de natuur. "The birds had long ago fallen silent; only somewhere in the rye, something was repeating a monotonous call: ‘Peets-polots, peets-polots, peets-polots." Een grappig incident vindt plaats als Pilyushin in het donker een soldaat gevangennam, die later een terugtrekkende Rus bleek te zijn. Bijzonder is ook dat het belang van brieven duidelijk wordt gemaakt. Deze worden niet alleen door de ontvanger gelezen, maar ook door andere kameraden. Het boek verscheen in 1958 voor het eerst en is nog steeds populair in Rusland. In deze vertaling zijn enkele onjuistheden verholpen en enkele zijverhalen weggelaten.

Een van de sterkere punten van het boek is dat we Pilyushin volgen vanaf zijn periode aan het front. We leven mee met wat hij aan het front meemaakt en we zien wat hij ziet. De overpeinzingen van de Russen en hun gesprekken en brieven geven een intiem beeld weer. De verbetenheid van het verzet wordt begrijpelijk gemaakt. "We will never let the Germans into Leningrad! That will never happen," zoals in het boek wordt vermeld. De vertaler, Stuart Britton, legt een aantal keer enkele onjuistheden uit of verheldert bepaalde aspecten. Dat hij een kenner is van de Oost-Europese cultuur blijkt daaruit . De zijverhalen zijn interessant en geven een ander beeld weer van de oorlog, dan wat Pilyushin heeft meegemaakt. Het is jammer dat enkele eruit geschrapt zijn.

Toch zijn er ook enkele aspecten waarop het boek verbeterd zou kunnen worden, ook al is een deel hiervan terug te voeren op de Russische cultuur. Het is soms lastig om personen te volgen doordat afwisselend gebruik wordt gemaakt van hun voornaam, achternaam, patroniem of bijnamen. Een ander aspect is dat het boek soms sprongen in de tijd of ruimte maakt, zonder de lezer in te leiden. Dit is iets wat vaker voorkomt bij Russische media, waar soms openingsshots of overzichtsshots bij films niet gebruikt worden en de kijker, of in dit geval lezer, zelf moet uitvogelen waar en wanneer iets plaatsvindt. Een kleine inleiding per hoofdstuk of meer voetnoten zouden dit kunnen verhelpen. Het boek begint plotseling en eindigt net zo abrupt: "Have a rest. If you’re needed – we’ll call you." Hoe het met Pilyushin afloopt, nadat hij blind is geworden, wordt niet verteld. Een detail, maar wel noemenswaardig: de Rus op de cover is niet Pilyushin, maar een andere, onbekende sluipschutter.

Vooropgesteld moet worden dat het prijzenswaardig is wat vertaler Stuart Britton en schrijver Pilyushin hebben gedaan, want zonder hun werk zouden wij dit verhaal nooit hebben kunnen lezen. Het boek is zeker aan te raden voor iedereen die geïnteresseerd is in het Beleg van Leningrad. Voor mensen die meer willen weten over sluipschutters aan het Oostfront is het ook aan te bevelen. Voor wie geïnteresseerd is in de krijgstactieken of gevechtsstructuren van het Rode Leger zijn er echter betere boeken beschikbaar. Bepaalde details worden slecht uitgewerkt. Zo wordt het onderscheid in de uniformen van voor en na 1943 genoemd, maar het verschil ertussen wordt niet uitgelegd. De nadruk ligt op het Beleg van Leningrad, en de mensen met wie Pilyushin in aanraking kwam. Aan de andere kant: voor wie wil weten hoe iemand de strijd rondom Leningrad beleefde, is boek aan te bevelen.