De militaire geschiedenis van Heeresgruppe Nord is een heel uitgebreide en wellicht ook een van de minst belichte van de Duitse legers in de strijd tegen Rusland.

Het strijdgebied bevond zich hoofdzakelijk in de regio rond Leningrad, de Baltische staten en Pruissen. Na een aanvankelijk snelle opmars kwam eind 1941 - medio 1942 het front redelijk stabiel te liggen. Leningrad werd belegerd, maar niet veroverd. Terwijl de Duitsers in eerste instantie probeerden om de stad te veroveren voerde het Russische leger verwoede tegenaanvallen uit die aan beide kanten verwoestende effecten hadden. Al snel bleek dat het schuiven van legereenheden door het Duitse opperbevel zorgde voor verzwakking en onduidelijkheid. De legergroep kreeg ook herhaaldelijk andere commandanten, die elk weer een andere kijk hadden op oorlogsvoering.

Deze situatie, gecombineerd met de aanhoudende aanvallen van de Russen zorgde er in 1943 voor dat de Duitse eenheden steeds vaker een terugtrekkende beweging moesten maken. Dit was tegen het uitdrukkelijke bevel van Hitler om geen stap naar achteren te zetten.

Het boek van Ian Baxter beslaat de periode 1944-1945 waarin het Duitse opperbevel met inzet van alle middelen probeerde om de Russische orkaan te doorstaan. De gevechten die werden gevoerd waren extreem bloedig. Onder barre klimatologische omstandigheden werden complete eenheden, vaak tijdens man-tegen-man-gevechten volledig uitgewist. Heeresgruppe Nord bestond op dat moment uit een waar vreemdelingenlegioen, met SS-vrijwilligers uit veel verschillende landen.

Ook voor Nederland is dit een interessante legereenheid, aangezien het overgrote deel van de Nederlandse SS-vrijwilligers (van de 4.SS-Freiwilligen-Panzer-Grenadier-Brigade ‘Nederland’, de 11. SS-Freiwilligen-Panzergrenadier-Division ‘Nordland’ en de 5. SS-Division ‘Wiking’) onderdeel uitmaakte van deze Legergroep. Vooral de regimenten ‘De Ruyter’ (49e Regiment) en ‘Seyffardt’ (48e Regiment) deden uitstekend dienst tegen overweldigende Russische aanvalsgolven.

Heeresgruppe Nord werd uiteindelijk gedwongen om zich al vechtend terug te trekken tot op Duitse bodem, waarbij er enorme hoeveelheden Duitse en Russische slachtoffer vielen.

De foto’s laten de hardheid van het landschap en de klimatologische condities zien en de pogingen van het Duitse leger om zich staande te houden. Baxter beschrijft daarnaast summier de extreme gevechten die er gevochten werden op plekken als Narva, Tannenberg, Pillau en Koerland.

Baxters boek staat vol met fantastische foto’s die meestal nog niet in andere publicaties verschenen zijn. Achterin het boek staan enkele tabellen waarin de aangesloten legereenheden worden vermeld.

Het boek van Ian Baxter vertelt het verhaal van Heeresgruppe Nord in woorden en beelden. De foto’s zijn buitengewoon mooi en laten een duidelijk beeld zien van de omstandigheden. Het betreft hier ook vooral een fotoboek, dus verwacht niet te veel diepgaande informatie in woord. Baxter geeft met zijn teksten een globaal beeld en dat is voldoende om de lezer te informeren. Jammer is het dat er geen kaartenmateriaal in het boek staat. Wat informatie over de geografische locatie zou niet hebben misstaan. Toch is dit boek wederom een geslaagde bijdrage van Baxter.