De zwanenzang van het Derde Rijk begon al in 1943 toen de Duitsers aan het kortste eind trokken bij Stalingrad en Koersk. In de twee jaar die hierop volgden blijkt dat Hitler zélf bijgedragen heeft aan de acceleratie van de Duitse ondergang. Uit zijn beslissingen blijkt dat hij aanval blijkbaar de beste verdediging vond en dat hij zonder aandacht voor voorraden op materieel en menselijk gebied er voor koos om enorme offensieve operaties te laten uitvoeren die allemaal uiteindelijk catastrofaal afliepen. Wanneer gekeken wordt naar de defensieve operaties, zoals bij de Slag om Arnhem en in Italië, valt op dat er behoorlijke resultaten geboekt konden worden. Bij grootschalige tegenaanvallen, zoals in Normandië en aan het Oostfront, werden er hooguit pyrrusoverwinningen behaald.

In het boek ‘The Battle for Budapest’ beschrijft Anthony Tucker-Jones de extreem bloedige strijd om de hoofdstad van Hongarije.

Terwijl de Duitsers in de Ardennen en de Vogezen tijdens operaties Wacht Am Rhein en Nordwind na extreme verliezen alweer op de terugtocht waren en de Russen op Duits grondgebied in de richting van Berlijn oprukten, werd in het zuidoosten het Duitse Rijk bedreigd door de oprukkende Sovjets die steeds dichter in de buurt kwamen van de Oostenrijkse grens. Het overlopen van de Roemeense troepen naar het kamp van de geallieerden en de poging van Hongarije om hetzelfde te doen, had de Duitsers genoodzaakt om in deze regio direct in te grijpen. In Hongarije werd een marionettenregering neergezet en ternauwernood werd het Hongaarse leger voor de asmogenheden behouden.

Tucker-Jones beschrijft in zijn boek hoe de Sovjets, gesteund door de Roemenen, de Hongaarse hoofdstad omsingelden en er een extreem bloedige strijd op leven en dood ontstond.

Hitler besloot ook hier niet om alleen de verdediging te versterken om zo tijd, manschappen en materieel te besparen. Eind december was de stad volledig omsingeld en Hitler besloot om door middel van Operatie Konrad de Russen een beslissende klap toe te brengen. Vergelijkbare motieven als bij de slag in de Ardennen en de Vogezen, maar totaal niet realistisch omdat de Duitsers nauwelijks in staat waren om met een overmacht een offensief tot een goed einde te kunnen brengen. Operatie Konrad 1, 2 en 3 trachtten de omsingeling van Boedapest te doorbreken gedurende de januarimaand van 1945.

De pogingen mislukten jammerlijk en bezegelden hiermee het lot van de Duitse en Hongaarse verdedigers van Boedapest. In buitengewoon bloederige omstandigheden lukte het enkelen om aan de omsingeling te ontsnappen. Op 13 februari gaven de laatste verdedigers van Boedapest zich over. Vier Duitse SS-divisies en drie Hongaarse-divisies werden praktisch volledig vernietigd.

In maart 1945 probeerde Hitler met Operatie Frühlingserwachen voor de laatste keer om met een enorm offensief de Russen terug te dringen in Hongarije. Ook dit liep uit op een mislukking.

Door de verwoestende offensieven waren de nazi’s qua manschappen, materieel en voorraden uitgeput en werd het de Russen een stuk eenvoudiger gemaakt om de strijd om Berlijn en Wenen aan te gaan. Wanneer Hitler mens en materieel bespaard had om een defensieve oorlog te voeren dan zou die oorlog zeer waarschijnlijk heel wat langer geduurd hebben. Al zou de uitkomst hetzelfde geweest zijn.

Het boek van Tucker-Jones beschrijft de bloedige slag oom Boedapest gelardeerd met geweldige foto’s. De titel van het boek geeft dan ook weer dat het ‘Images of War’ zijn. Foto’s van de laatste dagen van het Derde Rijk, van soldaten die wanhopig, wellicht tegen beter weten in, de strijd aangaan tegen een vijand die vele malen sterker is.

Natuurlijk gaat Tucker Jones niet diep op de materie in, want daarvoor is geen ruimte. Hij geeft ons slechts een globale indruk in woord en beeld van die verschrikkelijke slag in en bij de Hongaarse hoofdstad. Maar ook deze oppervlakkige blik is voldoende om een enorme indrukwekkend beeld te krijgen van de verschrikkingen van oorlog.