De Tweede Wereldoorlog had zijn wortels diep verankerd in de Eerste Wereldoorlog. Hitler zou gezegd hebben: "Toen ik terugkeerde uit de Oorlog bracht ik de ervaringen van het front met mij mee. Uit hen bouwde ik mijn nationaalsocialistische gemeenschap."

Over de rol van Hitler in de Eerste Wereldoorlog is altijd veel dispuut geweest. Wanneer men uitsluitend op latere geschriften van Hitler én propaganda van het naziregime zou uitgaan dan zou Hitler één van de dapperste fronthelden van de Eerste Wereldoorlog zijn geweest.

Echter Hitler, met toestemming (want Oostenrijker) vrijwilliger in het Bayerische 16de Reserve Regiment (List), was totaal niet het ‘Frontschwein’ dat hij iedereen wilde laten geloven. Als koerier was hij voornamelijk in de ‘Etappe’ (achterland) ingezet. Vaak dus kilometers achter het front. Natuurlijk was dit niet altijd zonder gevaar, aangezien de vijandelijke artillerie ook het achterland kon bestoken.

Vergeleken met de afschuwelijke strijd in de loopgraven verkeerde Hitler derhalve in relatief veilige omgeving. In het boek van Bob Carruthers (Schotland, 1960) wordt beschreven dat zowel voor- als tegenstanders van Hitler in het Interbellum de carrière van Hitler gebruikt hebben in hun propaganda. Tegenstanders van Hitler probeerden Hitters heldhaftigheid (zoals ook beschreven in Mein Kampf) onderuit te halen door o.a. het verhaal de wereld in te helpen dat Hitler zijn soldatenplicht zou hebben proberen te ontduiken door Oostenrijk te ontvluchten en onder te duiken in Beieren. Ook probeerde men hem als lafaard en lijntrekker te projecteren, ver van het front, levend in luxe en veiligheid.

Een door hem aangespannen rechtszaak viel uiteindelijk in het voordeel van Hitler uit en bij de daarop volgende machtsovername zorgde Hitler dat zijn tegenstanders de mond werd gesnoerd.

Het boek van Carruthers geeft aan dat Hitler geen ‘Frontschwein’ was, maar ook geen lafaard of lijntrekker. Hij heeft daadwerkelijk actie gezien en is daarbij ook gewond geraakt. Ook zijn werk als koerier was niet geheel zonder gevaar. Hitler werd zelfs met het IJzeren Kruis gedecoreerd. In een apart hoofdstuk zijn alle foto’s opgenomen van Hitler tijdens zijn actieve diensttijd in Vlaanderen en Frankrijk.

De Blitzkrieg in het Westen (mei-juni 1940) was nog niet helemaal voorbij (Frankrijk was nog niet definitief verslagen) of Hitler bezocht al, samen met zijn gevolg en een aantal oude oorlogskameraden, het frontgebied van de Eerste Wereldoorlog. Natuurlijk werd dit door de propaganda-afdeling van de nationaalsocialisten uitvoerig in beeld gebracht. Hitler bezocht plaatsen als Ieper, Kemmel en Langemark en overal snorden de filmcamera’s en klikten de fotocamera’s.

‘Hitlers propagandatochten’ is op de eerste plaats een fotoboek. Zeker in dit geval vertellen de foto’s meer dan duizend woorden. Hitler rondlopend op en bij de slagvelden van 1914-1918 straalt een blijheid, maar ook een melancholie uit die op weinig andere foto’s te zien is. Hoewel de propaganda een grote rol speelde, lijkt het wel alsof het voor Hitler een soort van ‘thuiskomen’ was.

Natuurlijk dienden de reizen langs frontgebieden als propaganda. Hitler ging ook naar Parijs en bezocht het graf van Napoleon. Allemaal om te laten zien hoe ‘groot’ hij was geworden. De door Napoleon gewenste Eenheid van Europa, was door Hitler nagenoeg gerealiseerd.

Hitler, de Führer op het hoogtepunt van zijn macht en roem, met Europa aan zijn voeten. Terugkerend naar de slagvelden van de Eerste Wereldoorlog. Was hij op zoek naar het gevoel dat hij had toen hij diende in de Grote Oorlog; de kameraadschap, de spanning van het soldatenleven? Hij sprak zelfs over vrede en de wens om een einde te maken aan oorlog. Wat als hij dáár op dat moment gestopt was met zijn militaire agressie?

Het boek staat vol met geweldige, vaak nog niet veel gepubliceerde foto’s die de lezer op de eerste rij meenemen naar de tochten die Hitler en zijn gevolg maakten in die junimaand van 1940. Centraal staat Hitler, met altijd aanwezig zijn onvermijdelijke schaduw Martin Bormann.

De beschrijving van Hitler in de Grote Oorlog, gelardeerd met foto’s uit die tijd, is erg goed. Zelden is met weinig woorden en veel foto’s een dergelijk compact en compleet beeld gegeven. De kleine schoonheidsfoutjes hier en daar doen geen afbreuk aan dit boek.

‘Hitters propagandatochten’ is een heerlijk boek om te lezen, of eigenlijk om te kijken. Want de foto’s zijn intrigerende zelfs fascinerend en nodigen uit om vaker te bekijken. Absoluut een aanrader voor de liefhebber van dit soort gedetailleerde historische momentopnames.