De Ruyter-medaille

De De Ruyter-medaille werd als "Eereteken voor de Koopvaardij" ingesteld in het Koninklijk Besluit nr. 1 van 23 maart 1907 door Koningin Wilhelmina.
Gedefinieerd als "Eereteeken voor schippers, stuurlieden en andere leden van bemanning van koopvaardij- en visschersschepen en andere personen, die zich door verdienstelijke daden voor de Nederlandsche scheepvaart onderscheiden hebben". Ze kan, zo wordt in het besluit vastgelegd, worden overgenomen in goud, zilver of brons. Toekenningen geschieden op voordracht van de ministerraad en bij Koninklijk Besluit.

In 1969 is besloten dat de Ruyter-medaille alleen nog in goud werd verstrekt, omdat aan het einde van de jaren zestig discussie ontstond over het toekennen van deze onderscheiding. De aanleiding hiervoor was dat de medaille, die toch in de eerste plaats bedoeld is voor zeevarenden, in de praktijk vaak aan personen die aan de wal werkzaam waren, werden uitgereikt. De ministerraad heeft daarom besloten om de in 1907 vastgelegde criteria voor toekenning van de Ruyter-medaille strikter te interpreteren. Zo dacht de regering de eigenlijk opzet meer recht te kunnen doen. Dit tot het besluit dat de De Ruyter-medaille voortaan wordt toegekend aan:
- Zeevarenden, die zich bij de uitoefening van hun functie hebben gekenmerkt door uitzonderlijke daden van zeemanschap.
- Hun, die zich door bijzondere prestaties op nautisch of scheepstechnisch gebied bijzondere verdiensten hebben verworven voor de Nederlandse scheepvaart.

Bij Koninklijk Besluit nr. 51 werd bepaald dat de onderscheiding kon worden ingetrokken wegens "onvaderlands gedrag" in de Tweede Wereldoorlog. Deze "zuivering", door een speciaal commissie, had in twee gevallen tot gevolg dat de drager zijn medaille in 1950 weer moest inleveren. Dat een medaille "gezuiverd" werd is uitzonderlijk te noemen. De nadruk van de zuivering viel op de dragers van de Nederlandse ridderorden.

Prins Bernhard der Nederlanden was jarenlang de erevoorzitter van het comité en heeft de medaille vaak uitgereikt.

De onderscheiding wordt maar zeer zeldzaam toegekend.