"Strategie, management en organisatie van het Duitse en Britse leger van Versailles tot El Alamein: theorie en praktijk" is de subtitel van een boek met een hele andere kijk op de Tweede Wereldoorlog dan de meeste van ons gewend zijn.

Het gebeurt niet vaak dat je als secretaris van STIWOT een boek krijgt toegezonden met het verzoek om hier een beschrijving over op de website te zetten. Ik ben er dan ook maar eens goed voor gaan zitten en kan zeggen dat ik aangenaam verrast ben. Zelden heb ik een boek van 400 pagina's in één ruk uitgelezen, zo greep mij dit boek aan.

De formele door de uitgever gegeven beschrijving is als volgt:
Er is al veel geschreven over de Tweede Wereldoorlog. Veelal wordt hierbij gekozen voor een historische invalshoek. Dit boek kiest naast een historische een andere invalshoek, namelijk een organisatorische invalshoek. De reden hiervoor is dat het verloop en de uitkomst van militaire acties vaak pas te doorgronden is als men een helder beeld heeft van de organisatorische dimensies van de betrokken organisaties. Hierbij kan men denken aan elementen als de organisatiestructuur, de mate van decentralisatie, de stijl van leidinggeven, het trainingsniveau van manschappen, de teambuilding, en de Command, Controll en Communication en Intelligence (C3I)-structuur) et cetera.
De ontwikkelingen van twee organisaties worden hierbij onder de loep gehouden, te weten het Duitse en Britse leger. Ze worden gevolgd vanaf de vrede van Versailles tot El Alamein. Bij de analyse van de betrokken organisaties doet zich het interessante fenomeen voor dat het Duitse leger tijdens de gehele Tweede Wereldoorlog een duidelijke betere 'battlefield performance' (in bedrijfstermen 'marketperformance') kende dan al zijn tegenstanders Waarom was het Duitse leger zo succesvol en welke organisatorische dimensies speelden het Britse leger parten bij het streven naar een hogere 'battlefield performance'? Dit zijn maar enkele vragen die in dit boek de revue zullen passeren. De combinatie van organisatorische en historische analyse zal leiden tot een groter inzicht in een aantal voor onze historie van belang zijnde militaire confrontaties.

De opbouw is als volgt. Na een inleidend hoofdstuk wordt allereerst de ontwikkeling van het Duitse en Britse leger en de bij deze organisatie horende managementconcepten geschetst in de periode Versailles tot El Alamein. In de daarop volgende hoofdstukken wordt ingegaan op de strijd in Noord-Afrika. De opbouw van de strijdende partijen en het verloop van de strijd worden geschetst, een en ander geillusteerd met foto's en duidelijke kaarten. Telkens worden ook de organisatorische dimensies belicht: er wordt o.a. ingegaan op de organisatiestructuur, het trainingsniveau, teambuilding- en performance, de wapens, de wijze van leiding geven, de innovatiekracht en de specifieke managementstijl van Rommel en de Britse bevelhebbers waaronder Montgomery. In de laatste twee hoofdstukken wordt ingegaan op de vraag hoe beide organisaties zich hebben weten aan te passen aan de veranderende omstandigheden en welke het grootste lerende vermogen had. Speciale aandacht is voor het Duitse managementconcept dat in allerlei opzichten behoort tot een 'state of the art' concept.
Het boek is geïllustreerd met 100, voor een deel nooit eerder gepubliceerde foto's uit privé-collecties en 15 kaarten.
Op 21 november 2003 is een eerste exemplaar overhandigd aan luitenant-generaal Urlings, opperbevelhebber van de Landmacht.

'... In managementboeken uit de V.S. kunnen we de laatste jaren interessante ideeën en theorieën over modern leiderschap vinden. Er wordt gesuggereerd dat dit nieuwe inzichten zijn, maar men gaat voorbij aan het feit dat het Duitse leger in de periode tussen beide wereldoorlogen een managementconcept heeft ontwikkeld dat antwoord biedt op vele actuele vragen op het terrein van management en organisatie...' H. Couzy, generaal buiten dienst

'... In veel organisaties domineert het Anglo-Amerikaanse denken in termen van een strikte planning- en controlcyclus en een door boekhouders ingegeven fixatie op de financiële dimensies van de organisatie. Dit biedt geen goede basis om om te gaan met de onzekerheden en de dynamiek van de hedendaagse markt. Dit boek schets een alternatief model dat beter is toegesneden op de Europese situatie...' Professor P. Moerman emeritus hoogleraar Industriële economie en productiemanagement van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Een hoopvolle beschrijving die dan eerst nog maar waargemaakt moet worden. Na het lezen van het boek moet ik toegeven dat de officiële beschrijving niets te veel en niets te weinig heeft gezegd. Het is een boek dat je een hele andere kijk op de strijd in Noord Afrika geeft dan je als Wo2 enthousiasteling gewend bent. Ik heb werkelijk met stijgend respect voor het werk van de auteur dit boek uitgelezen.
Het geeft een andere kijk op de Tweede Wereldoorlog die een ieder van ons minstens gelezen zou moeten hebben. Nu eens niet de eindeloze verhalen over de strijd, de persoonlijke herinneringen van betrokkenen of het strategisch vernuft van de bevelhebbers, maar een goed onderbouwde verhandeling over het managen van legers in het heetst van de strijd. Afgezet tegen allerlei managementtechnieken wordt een beeld gecreërd waarin je een werkelijk inzicht krijgt in de sterkte en zwakte van twee tegenover elkaar staande legers met geheel verschillende strategische uitgangspunten.

Dit huzarenstukje is wat mij betreft een aanrader voor iedereen die wat verder wil kijken dan alleen de spanning. Voor iedereen die werkelijk de Tweede Wereldoorlog wil bestuderen. In mijn ogen een must voor ons allemaal.