Er zijn boven Nederlands grondgebied veel geallieerde toestellen in de problemen geraakt en neergestort. Ze werden onderweg naar of op de terugweg van een bombardementsvlucht of als (escorte)jachtvliegtuig neergeschoten of zwaar beschadigd door Duitse (nacht)jagers van de Luftwaffe of door de FLAK (FLugAbwehrKanonne, oftewel het Duitse afweergeschut).

Schrijver Wolter Noordman (1949) is in Kampen geboren en woont in Heerde. Hij heeft meerdere boeken geschreven over de Tweede Wereldoorlog op en rond de Veluwe. De Veluwe was voor veel neergehaalde geallieerde bemanningsleden een belangrijke schuilplaats. Vandaar ook de titel van dit boek: ‘Schuilplaats de Veluwe’. Het gaat over de zogenaamde ‘vluchtlijnen’ voor neergeschoten geallieerde vliegtuigbemanningen naar Engeland.

Het boek bestaat uit twee delen. Het eerste deel gaat over de periode 1942 tot aan augustus 1944. In dit deel worden veertien verhalen verteld. Het begint met het verhaal van twee lokale helden (allebei arts). Ze houden zich bezig met verzetswerk en hulp aan geallieerden. De één, chirurg Joop Kruimel, in de buurt van Garderen en de ander, huisarts Dirk Eskes, vanwaar hij kon omdat hij zelf ondergedoken was. Uiteindelijk wordt Dirk in februari 1945 opgepakt en in april 1945 gefusilleerd. Bijzonder om te lezen is dat hij zijn testament schreef op 16 velletjes wc papier, waarbij hij met een naald alle letters en cijfers prikte.

Ook een opmerkelijk verhaal is dat van geheim agent Dick Kragt. Een Engelsman die hulp moest bieden bij ontsnappingen van geallieerde bemanningsleden en militairen. Inmiddels waren de geallieerden erachter gekomen dat veel vluchtpogingen mislukten. Na de succesvolle operatie Pegasus 1, waarbij veel manschappen naar bevrijd gebied konden ontkomen, startte men operatie Pegasus 2. Weer wilden de geallieerden een grote groep in een keer laten oversteken naar bevrijd gebied. Helaas mislukte deze operatie.

Het tweede deel beschrijft de periode september 1994 tot aan mei 1945 en bevat een tiental verhalen. Het begint met het verhaal van de Brit Walter F. Randall, die op 27 september 1944 met zijn toestel een noodlanding moest maken in de buurt van Heerde (de huidige woonplaats van de auteur). Met hulp van het verzet moest hij vervolgens steeds van schuilplaats veranderen. Uiteindelijk werd hij op 5 april 1945 door de Canadezen in de buurt van Mariënberg bevrijd.

Ook het verhaal van de Poolse RAF piloot Ignacy Olszewksi is opvallend. Hij was een zeer ervaren piloot en had in het begin van de Tweede Wereldoorlog een hoop gevechten in de lucht gevoerd. Tijdens een vlucht in maart 1945 raakte zijn toestel beschadigd door afweergeschut en maakte hij een noodlanding in de buurt van Nieuw Millingen. Het verzet ving hem op. Hoe groot het netwerk van het verzet was, blijkt uit het feit dat de eerder genoemde Dick Kragt zich in persoon bezig hield met zijn evacuatie. Zo rond half april 1945 vertrok hij richting Schoonhoven, waar hij in mei 1945 door de Canadezen werd bevrijd.

In het boek zijn veel foto’s, tekeningen en andere bijlagen opgenomen die de verhalen ondersteunen en verlevendigen. Je ziet, voelt en ruikt haast de tijdsgeest waardoor de verhalen meer inhoud krijgen. In combinatie met de verhalen en de illustraties voel je je als het ware toeschouwer en kun je de moed, de angst, het vertrouwen, maar ook de woede, de wanhoop en het verdriet voelen. Bijzonder aan de verhalen is dat ze uitgebreid zijn beschreven. Niet alleen de betrokken geallieerde militairen, maar ook de Nederlandse verzetsmensen en andere helpers komen aan de orde. Zo krijg het verhaal meer diepgang en lees je tussen de regels door de diverse emoties die ervaren werden.

De vraag die oprijst na het lezen is wat ook in het voorwoord wordt vermeld: was er een spel aan de gang? Keken de Duitsers toe naar hoe de verzetshaarden functioneerden zodat ze vervolgens opgerold konden worden? Bizar is dat er zoveel verraad, loslippigheid of onvoorzichtigheid is geweest. In een eerdere recensie op deze website, van "The Dutch Resistance Revealed", is over pilotenlijnen iets vergelijkbaars geschreven.

Het boek sluit af met een dankwoord, een bronnenlijst met namen en een lijst met geraadpleegde literatuur, archieven en collecties. Tot slot een lijst met bronvermelding van alle in het boek gebruikte afbeeldingen.